Από τη πρώτη στιγμή είχα επισημάνει ότι:
‘’είναι πολύ επικίνδυνη η τακτική που προσπαθεί να πείσει τους πολίτες ότι είναι δυνατόν να κτίσουν ψηλά κτήρια στην Φιλιππιάδα (ύψους μεγαλύτερου των 11,50 μ.). Δημιουργεί αναίτιες και αχρείαστες εντάσεις μεταξύ των πολιτών.
Αυτή την ώρα απαιτείται νηφάλια και ειλικρινής συζήτηση για το μέλλον της πόλης.’’
1. ΠΩΣ ΕΧΕΙ Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΗΜΕΡΑ;1. Υπάρχει ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου να γίνει εφαρμογή του υπάρχοντος νόμου.
2. Η πολεοδομία δεν εκδίδει πλέον άδειες με ύψος μεγαλύτερο των 11,50.
3. Το Π.Δ. που προωθείται βρίσκεται, μετά την επεξεργασία του από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου στο γραφείο του Υφ. ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. Προβλέπει ύψος κτιρίων 11,50 για το απλούστατο λόγο ότι δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Αυτό προβλέπει ο Νόμος.
4. Το Π.Δ. θα προωθηθεί στη συνέχεια στο Συμβούλιο της Επικράτειας για έλεγχο νομιμότητας.
2. ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΡΟΠΟΣ ΝΑ ΑΝΑΤΡΑΠΕΙ ΤΟ ΠΡΟΩΘΟΥΜΕΝΟ Π.Δ.;
Στο υπουργείο έχει κατατεθεί ΑΙΤΗΣΗ ενδιαφερόμενων για αναπομπή του Π.Δ.
Η αίτηση αυτή έχει απορριφθεί από τις υπηρεσίες του Υπουργείου καθώς είναι νομικά εσφαλμένη και επιπλέον στηρίζεται σε μη ορθά στοιχεία.
Δεν υπάρχει καμία δυνατότητα στο επίπεδο του Υφυπουργού η του Υπουργού για την αύξηση του ύψους. Ο Υπουργός έχει το δικαίωμα, να μειώσει το ύψος όχι να το αυξήσει.
Μπορεί βεβαίως να γίνει παρέμβαση στο συμβούλιο της Επικρατείας από τους ενδιαφερόμενους. Είναι όμως βέβαιο όπως προκύπτει από την Νομολογία ότι η παρέμβαση αυτή δεν θα έχει καμία τύχη.
3. ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Ο ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΣΗΜΕΡΑ;
Τα γεγονότα έχουν ξεπεράσει τη συζήτηση για το ύψος, αυτό καθ’ εαυτό.
Σημαντικό ρόλο σε αυτό, οφείλουμε να το αναγνωρίσουμε όλοι, έπαιξε το blog στο διαδίκτυο (www.filoiko.blogspot.com) που δημιουργήθηκε από τον Μιλτιάδη για αυτόν ακριβώς τον σκοπό.
Με τα σχόλια που γράφονται καθημερινά (πάνω από 600 μέχρι στιγμής), με την ανάρτηση όλων των απόψεων, με την πλήρη αρχειοθέτηση όλων των στοιχείων, με τις υπέροχες στιγμές, με τα τραγούδια, μας έδωσε την δυνατότητα να κρατάμε σε καθημερινή βάση την επαφή μας με το θέμα και να κινητοποιούμαστε συνεχώς.
Και βεβαίως η ΦΩΝΗ, κομμάτι από την ψυχή αυτής της πόλης. Και ο Φάνης, πάντα παρών με τις παρεμβάσεις του.
Θεωρώ την παρέμβαση του καθηγητή Ν.Καραντζένη πολύ σημαντική στον Δημόσιο Διάλογο, γιατί θέτει ένα περίγραμμα των σκέψεων που πρέπει να κάνουμε για την ανάπτυξη, αλλά και αναγνωρίζει τις ευθύνες όλων μας για αυτό που συμβαίνει στη Φιλιππιάδα.
Οι ευθύνες όμως δεν είναι ισοπεδωτικές. Δεν αφορούν όλους στο ίδιο βαθμό. Ορισμένοι από εμάς έχουν μεγαλύτερες ευθύνες. Είτε λόγω της θεσμικής τους θέσης, είτε λόγω της επαγγελματικής τους δραστηριότητας.
Θα περίμενε κανείς ότι αυτοί θα είχαν σύρει πρώτοι το χορό και θα είχαν δημοσιοποιήσει με όλα τα μέσα τις απόψεις τους για το μέλλον αυτού του τόπου.
Λυπούμαι να πω ότι μέχρι σήμερα δεν το έπραξαν, τουλάχιστον με την ειλικρίνεια που απαιτούν οι καιροί.
4. ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΥΨΟΥΣ ΤΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΘΕΜΑ;
Η επαναφορά της συζήτησης – ξεκομμένα στο θέμα του ύψους των κτιρίων - είναι λανθασμένη. Επιτρέψτε μου να διατυπώσω εσκεμμένα λανθασμένη.
Θα θυμίσω ότι η Κίνηση Πολιτών – η οποία από την αρχή επέμενε για ην εφαρμογή του νόμιμου ύψους, χαρακτηρίστηκε προσβλητικά σαν ‘’φάρσα’’, σαν ‘’φασαρία’’.
Θα θυμίσω ότι προσπάθησαν να μας πείσουν ότι την απόφαση του Νομάρχη ‘’δεν την ήξερε κανείς’’.
Θα θυμίσω ότι υπήρξαν διατυπώσεις του τύπου: ‘’Τι συνέβη και γίναμε νομοταγείς;’’
Θα θυμίσω ότι διατυπώθηκε η άποψη ότι έπρεπε ‘’να υπάρξουν επιστημονικές μελέτες, πολλές μελέτες, και όχι μία, ή ενημερωτικές ημερίδες’’ για να παρθεί μια απόφαση για το ύψος.
Μετά από τόσους μήνες και χωρίς να οργανωθεί από κανέναν, εκτός της Επιτροπής Πολιτών, καμία συζήτηση, καταβάλλεται προσπάθεια το ζήτημα να αναδειχθεί σε ζήτημα μιας, κάτω από την πίεση των εξελίξεων, απόφασης των πολιτών. Και δυστυχώς, συνακόλουθα έχω την αίσθηση ότι επιχειρείται να δημιουργηθεί σύγχυση γύρω από νομικά ζητήματα.
Η συζήτηση για το ύψος δεν είναι πολιτική. Είναι καθαρά νομική.
Θα μπορούσε όμως η συζήτηση να είναι πολιτική;
Σύμφωνα με το νόμο έχουμε το δικαίωμα να αποφασίσουμε:
για την μείωση του ύψους:
για την μείωση του συντελεστή δόμησης:
για την μείωση του ποσοστού κάλυψης:
Και αυτό ακριβώς μας προτρέπει η μελέτη της κας Γεωργούλα να κάνουμε.
Η συζήτηση για το ύψος ήταν πολιτική μέχρι του σημείου της αποκάλυψης του νομικού καθεστώτος.
Και σε αυτή τη συζήτηση κατατέθηκε η άποψη του Δημάρχου που ‘’εκφράζοντας το κοινό αίσθημα που υπήρχε στην Φιλιππιάδα’’ πρότεινε τα 12.0 μ. Τόσο κοντά στα 11.50 μ.!
Γιατί λοιπόν του απευθύνεται, με τόσο επιτρέψτε μου να πω προσβλητικό τρόπο το ερώτημα : ‘’Αυτό ήθελε; Αυτό θέλει;’’
Το βέβαιο είναι ότι αυτό πρότεινε.
Σε αυτό το κρίσιμο διάστημα, (δύο χρόνια κράτησε 2007-2009) όπου βιώναμε την απόκρυψη και την παραπληροφόρηση, οι δημότες της Φιλιππιάδας δεν ενημερώθηκαν, δεν κλήθηκαν να συζητήσουν, δεν κλήθηκαν να αποφασίσουν!
Πώς να πειστούν ότι το σημερινό, εσπευσμένο, κάλεσμα είναι ειλικρινές και ότι δεν εντάσσεται στα πλαίσια μια σχεδιαζόμενης πλην όμως μάταιης προσπάθειας ανατροπής των υφισταμένων διατάξεων;
Κατά συνέπεια η συζήτηση για το ύψος μπορεί να είναι πολιτική μόνο αν αποφασίσουμε να συζητήσουμε την περαιτέρω μείωσή του. Στο βαθμό που η συζήτηση δεν αφορά κάτι τέτοιο τότε είναι καθαρά νομική, και αποσκοπεί μόνο στο να πειστούν και οι πλέον δύσπιστοι για την ισχύ των προϋπαρχουσών διατάξεων. Γιατί αυτοί που έχουν την θεσμική ευθύνη να εφαρμόσουν το νόμο το έχουν πράξει ήδη: Και η Πολεοδομία, και ο Δήμος, και το Υπουργείο. Η νομική μορφή της απόφασης θα αλλάξει με την έκδοση του Π.Δ. Και για όσους ρωτούν τι χρειάζεται το Π.Δ. η απάντηση είναι απλή:
Για να μην ‘’ΞΕΧΑΣΕΙ’’ ποτέ κανείς το νομικό πλαίσιο το οποίο οφείλει να σεβαστεί!
Γιατί έχουμε πολύ κακό ιστορικό στο να ‘’ξεχνάμε’’ και να διαστρέφουμε τα πράγματα.
Κατά συνέπεια εκείνο που, πολιτικά και τεχνικά, έχουμε να συζητήσουμε είναι το μέγεθος της εκμετάλλευσης της γης που θα αποδεχτούμε. Δηλαδή για το συντελεστή δόμησης.
Και επίσης για το μέγεθος των ακάλυπτων χώρων που θα πρέπει να διασφαλιστούν στα οικοδομικά τετράγωνα. Δηλαδή για το ποσοστό κάλυψης.
Αντιθέτως η συζήτηση για το μέλλον και την ανάπτυξη είναι ούτως ή άλλως η πολιτική συζήτηση που πρέπει να κάνουμε.
Έχουμε καθυστερήσει πολύ στη συζήτηση αυτή.
Από τη πρώτη στιγμή είχα επισημάνει ότι ‘’η ανάπτυξη της πόλης και της χώρας μας μπορεί και πρέπει να οργανωθεί με άλλους τρόπους και στόχους. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα και αυτή είναι η συζήτηση που πρέπει να γίνει και θα γίνει.’’
Επομένως όποιος πραγματικά ενδιαφέρεται για την πόλη, εκεί πρέπει να στρέψει το ενδιαφέρον, εκεί πρέπει να καταθέσει την συμβολή του στον Δημόσιο Διάλογο.
Βεβαίως είναι αναφαίρετο δικαίωμα, ιδιαίτερα αυτών που έχουν επιστημονικό και επαγγελματικό ενδιαφέρον, να δημοσιοποιήσουν, έστω και αργά την νομική επιχειρηματολογία τους και βεβαίως να επιμείνουν στις απόψεις τους.
Λυπούμαι να πω ότι διαπιστώνω ότι αυτές οι απόψεις όπως δημοσιεύονται δεν είναι ειλικρινείς, όχι σε επίπεδο προθέσεων, αλλά σε επίπεδο τεκμηρίωσης.
Και αυτό γιατί παραλείποντας σημαντικά στοιχεία των παρουσιαζόμενων αποφάσεων στο επίπεδο του Συμβουλίου της Επικρατείας και του ΝΣΚ, επιχειρείται να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι η Φιλιππιάδα πρέπει να είναι Ζαγόρι προκειμένου να εφαρμοσθεί ο Νόμος, κάτι το οποίο είναι νομικά αστήρικτο, και έρχεται σε αντίθεση τόσο με το Σύνταγμα όσο και με το Νόμο.
Κατά συνέπεια, αν και το θεωρώ εκτροπή από την πορεία της Δημόσιας Συζήτησης, είναι υποχρεωτική μια εκτενής αναφορά σε νομικά, πολιτικά και τεχνικά ζητήματα, προκειμένου να διαλυθούν και οι τελευταίες αμφιβολίες περί του τι πράγματι ισχύει.
Ζητώ συγνώμη προκαταβολικά για την έκταση του κειμένου.
5. ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΒΑΣΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΟΠΑΔΩΝ ΤΩΝ ΨΗΛΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ;Η βασική τους άποψη συνίσταται στο εξής:
«Η υπ’ αριθμόν Τ.Υ. 3506/19.05.1973 απόφαση του Νομάρχη Πρέβεζας δεν υπάγεται στις εξαιρέσεις της παραγράφου 9 του Ν.1577/1985 και επομένως δεν ισχύει μετά το 1985 (σημ. σε ότι αφορά στο ύψος των οικοδομών)»
Για ποιο λόγο;
Στο κείμενο που είδε τελευταία το φώς της δημοσιότητας, δυστυχώς δεν αναφέρεται ρητά ο λόγος για τον οποίον διατυπώνεται η παραπάνω άποψη.
Περιλαμβάνεται όμως στην ΑΙΤΗΣΗ των ενδιαφερομένων, και υπονοείται συνειρμικά στο υπόψη κείμενο.
Ο λόγος είναι ότι η απόφαση του Νομάρχη δεν θεωρείται κατά την άποψή τους ειδική διάταξη, και επίσης ότι η Φιλιππιάδα δεν είναι ούτε αρχαιολογικός χώρος, ούτε παραθαλάσσια, ούτε τουριστική και επομένως δεν υπάρχει λόγος να προστατευθεί και να εξαιρεθεί των γενικών διατάξεων που αφορούν στο ύψος των κτηρίων του ΓΟΚ 1985.
Πρόκειται για μια άποψη εντελώς λανθασμένη σε νομικό επίπεδο. Και αυτό θα το αποδείξουμε στη συνέχεια του κειμένου.
Εκείνο που όμως θέλω να ξεκαθαρίσω από την αρχή είναι ότι όταν χειριζόμαστε νομικά κείμενα οφείλουμε να είμαστε σαφείς. Η χρήση της τακτικής της δημιουργίας συνειρμών, συνδυαζόμενη με την παράλειψη αναφορών στα ουσιώδη και κρίσιμα της κάθε υπόθεσης στερεί το επιστημονικό κύρος που οφείλει να έχει μια τέτοια προσπάθεια.
Για να δούμε λοιπόν!
6. ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΥΨΟΣ ΤΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΙΣΧΥΟΝΤΑ ΓΟΚ;Το ύψος των κτηρίων καθορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφο 7 του ΓΟΚ (όπως ισχύει):
«7. Το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος του κτιρίου ορίζεται σε συνάρτηση με τον επιτρεπόμενο συντελεστή δόμησης της περιοχής ως εξής:
για συντελεστή δόμησης έως 0,4 ύψος 10,00 μ.
για συντελεστή δόμησης έως 0,8 ύψος 13,00 μ.
για συντελεστή δόμησης έως 1,2 ύψος 16,00 μ.
για συντελεστή δόμησης έως 1,6 ύψος 18,00 μ.
για συντελεστή δόμησης έως 2,0 ύψος 21,00μ. για συντελεστή δόμησης έως 2,4 ύψος 24,00μ.
Για συντελεστή δόμησης ανώτερο του 2,4 το ύψος ορίζεται στο δεκαπλάσιο του επιτρεπόμενου συντελεστή δόμησης της περιοχής και πάντως δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 27,00 μ.»
7. ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Ο ΓΟΚ 1985 ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΫΠΑΡΧΟΥΣΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ;Η παράγραφος 8 του ίδιου άρθρου 9 καταργεί όλες τις προϋπάρχουσες διατάξεις που θεσπίζουν μέγιστα ύψη διαφορετικά από τα παραπάνω:
«8. Γενικές και ειδικές διατάξεις που θεσπίζουν μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος διαφορετικό από το προβλεπόμενο στην προηγούμενη παράγραφο καταργούνται, με την επιφύλαξη της παρ. 9. και της παραγράφου 4 του άρθρου 28.
Εφεξής, κατά την έγκριση, επέκταση ή αναθεώρηση σχεδίων πόλεων, είναι δυνατό να καθορίζονται ύψη κτιρίων μικρότερα από τα οριζόμενα στην προηγούμενη παράγραφο.»
8. ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΫΠΑΡΧΟΥΣΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ;Η παράγραφος 9 του ίδιου άρθρου 9 εξαιρεί της παραπάνω κατάργησης τις παρακάτω περιπτώσεις:
«9. Ειδικές διατάξεις, σχετικά με τα επιτρεπόμενα ύψη κτιρίων για
την προστασία αρχαιολογικών χώρων, παραδοσιακών οικισμών, ιστορικών τόπων, έργων τέχνης, μνημείων, διατηρητέων κτιρίων, αεροδρομίων ή παρόμοιων χρήσεων
ή
που καθορίζουν ύψος κτιρίων με απόλυτο υψόμετρο ή αριθμητικά
ή
με ειδικά προσδιοριζόμενα επίπεδα
ή
ύψος κτιρίων που η σεισμική επικινδυνότητα της περιοχής το επιβάλλει,
κατισχύουν των διατάξεων της παρ. 7.
Στις περιπτώσεις αυτές η αφετηρία μέτρησης του ύψους του κτιρίου καθορίζεται σύμφωνα με την παρ. 7.»
Προσέξτε αυτή την τελευταία παράγραφο. Όσο και να φαίνεται αθώα επανέρχεται συνεχώς στο προσκήνιο. Και φαίνεται ότι μπερδεύει τους υποστηρικτές της πολιτικής των ψηλών κτηρίων.
Η παρ. 4 του άρθρου 28 έχει ως εξής:
«4. Δεν θίγονται ειδικές διατάξεις για την προστασία αρχαιολογικών χώρων, οικισμών ή τμημάτων οικισμών, μεμονωμένων κτιρίων ή περιοχών, για τη διατήρηση της πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς ή την προστασία περιοχών χαρακτηρισμένων ως ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.»
9. ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΙΣΧΥΣ ΤΟΥ ΟΡΟΥ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ; ΠΟΙΑ Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΙΣ ΑΛΛΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΕΞΑΙΡΕΣΗΣ;Αρκεί να σημειώσουμε την χρήση του διαζευκτικού ή.
Χρήση η οποία αποσυνδέει την κάθε περίπτωση από την άλλη, τις καθιστά αυτόνομα ισοδύναμες και σε καμία περίπτωση συμπληρωματικές. Την άποψη αυτή (τουλάχιστον κατά την γραμματική της ερμηνεία) αποδέχονται και οι ενδιαφερόμενοι στην ΑΙΤΗΣΗ τους προς το ΥΠΕΧΩΔΕ (σημ. σελίδα 5)
Δεν υπάρχει για παράδειγμα καμία αμφιβολία ότι στην περίπτωση που σε κάποια περιοχή με σεισμική επικινδυνότητα είχαν, με προηγούμενες διατάξεις, καθορισθεί μέγιστα ύψη κτηρίων διαφορετικά από αυτά που καθορίζει η παράγραφος 7 του άρθρου 9 αυτά τα ύψη κτηρίων κατισχύουν των προβλέψεων του ΓΟΚ. Την ίδια ακριβώς ισχύ έχει ο όρος αριθμητικά με αποτέλεσμα σε περιοχές που τα ύψη έχουν καθορισθεί με προηγούμενες διατάξεις αριθμητικά να κατισχύουν αυτές οι διατάξεις έναντι των προβλέψεων της παρ. 7 του άρθρου 9 του ΓΟΚ.
10. ΠΟΙΑ ΗΤΑΝ Η ΠΡΟΘΕΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΘΕΤΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΨΗΦΙΣΗ ΤΟΥ ΓΟΚ 1985 ΣΕ ΟΤΙ ΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΥΨΟΣ ΤΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ;Ο Εισηγητής της πλειοψηφίας εισηγητή πλειοψηφίας κ Ι. Τσακλίδης, στην συνεδρίαση της Ολομέλειας της Βουλής ΛΑ΄/13.11.1985, σελ. 1367 και σε ότι αφορά στο τρόπο που ο ΓΟΚ 1985 αντιμετωπίζει το ύψος των οικοδομών αναφέρει:
«Θα ήθελα να πληροφορήσω το σώμα για να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις ότι ο καθορισμός των ανώτατων υψών που προβλέπει αυτό το σχέδιο νόμου αλλάζει τα ανώτατα ύψη που προέβλεπε ο προηγούμενος ΓΟΚ. Υπάρχουν περιοχές όπου με Προεδρικά Διατάγματα ορίζεται π.χ. ανώτατος αριθμός ορόφων, ανώτατο όριο κάλυψης ή ανώτατο ύψος. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν ισχύει ο ΓΟΚ αλλά τα Προεδρικά Διατάγματα που καθορίζουν ανώτατο ύψος κ.λπ. Μάλιστα όχι μόνο εξακολουθούν αυτά τα διατάγματα, αλλά και μελλοντικά ο μελετητής σε μια επέκταση σχεδίου, σε μια αδόμητη περιοχή, μπορεί να ξεφύγει από αυτά που ορίζει ο ΓΟΚ και το ύψος να είναι μικρότερο απ’ αυτό που ορίζει ο ΓΟΚ, όχι όμως μεγαλύτερο.»
Αυτό ήταν το πνεύμα του ΓΟΚ 1985. Να διατηρηθούν τα ύψη των κτηρίων που είχαν καθορισθεί από προϋπάρχουσες διατάξεις. Και όχι να προστατευθούν μόνο οι αρχαιολογικοί χώροι κ.λπ.
11. ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΠΩΣ ΔΙΑΓΡΑΦΗΚΕ Ο ΟΡΟΣ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΟΚ 1985; ΤΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ Η ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ;
Ο όρος αριθμητικά υπήρχε στην αρχική διατύπωση της παρ. 9 του άρθρου 9. Ακολούθως, με την απόφαση 9152/426/12.2.1986 του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ «Διόρθωση παραδρομών σε ορισμένες διατάξεις του Ν. 1577/85...» (Β΄ 41), διεγράφη η λέξη "αριθμητικά" από το άρθρο 9 παρ. 9 του νόμου, διότι, είχε τεθεί εκ παραδρομής.
Εξαιτίας ακριβώς αυτής της διαγραφής του όρου αριθμητικά δημιουργήθηκαν προβλήματα στις περιπτώσεις που τα μέγιστα ύψη κτηρίων είχαν καθορισθεί αριθμητικά. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα που αφορούν στο Δήμο Φιλοθέης και στα οποία θα αναφερθούμε αναλυτικά στην συνέχεια.
Στο σκεπτικό της απόφασης 4000/2003 του Συμβουλίου της Επικρατείας (αφορά σε αίτημα του Δήμου Φιλοθέης) σχολιάζεται το γεγονός της διαγραφής του όρου αριθμητικά πράγμα που οδήγησε τον Δήμο Φιλοθέης να επικαλεστεί άλλους λόγους (και όχι το γεγονός ότι το ύψος των κτηρίων στην περιοχή είχε καθορισθεί με παλαιότερες διατάξεις αριθμητικά):
«Αν και κατά την άποψη που υποστήριξαν οι δύο Πάρεδροι, το άρθ. 9 παρ. 9 του ν. 1577/85, ως ίσχυε αρχικά, εξαιρούσε της αυξήσεως των υψών και τις περιοχές όπου το ύψος οριζόταν "αριθμητικά", δηλαδή όλες τις περιοχές όπου ίσχυαν ειδικά Π.Δ/τα που όριζαν ανώτατο ύψος ή αριθμό ορόφων (βλ. εισηγητή πλειοψηφίας Ι. Τσακλίδη, συνεδρίαση Ολομ. Βουλής ΛΑ΄/13.11.1985, σελ. 1367). Η ρύθμιση αυτή ήταν σύμφωνη με το άρθ. 24 του Συντάγματος, κατά την έννοια του οποίου δεν επιτρέπεται η δια γενικής διατάξεως κατάργηση, συλλήβδην, των ειδικών όρων δομήσεως που είχαν θεσπισθεί για κάθε περιοχή, κατόπιν ειδικής μελέτης και εν όψει της ιδιαιτερότητας των συνθηκών εκάστης.
Ακολούθως, με την άνευ εξουσιοδοτήσεως απόφαση 9152/426/12.2.1986 του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ «Διόρθωση παραδρομών σε ορισμένες διατάξεις του ν. 1577/85...» (Β΄ 41), διεγράφη η λέξη "αριθμητικά" από το άρθρο 9 παρ. 9 του νόμου, διότι, δήθεν, είχε τεθεί εκ παραδρομής. Η απόφαση αυτή κυρώθηκε αναδρομικώς με το άρθρο 14 παρ. 1 περίπτ. δ΄ του ν. 1647/86 (Α΄ 41), χωρίς παντάπασι να προκύπτουν, από τις προπαρασκευαστικές εργασίες, οι λόγοι που δικαιολογούν την ανατροπή της προηγούμενης, σύμφωνης με το Σύνταγμα, ρυθμίσεως. Η νέα όμως ρύθμιση, ανεξαρτήτως του ότι δεν καταλαμβάνει περιοχές που υπάγονται σε ειδικό καθεστώς, όπως οι κηπουπόλεις (ΣΕ 395/99, 150/90 Ολομ.), αντίκειται στο άρθρ. 24 του Συντάγματος, διότι συνιστά επιδείνωση του οικιστικού περιβάλλοντος. Ειδικότερα, οι προ του ΓΟΚ 1985 ισχύοντες ειδικοί κατά περιοχή όροι δομήσεως (σ.δ., κάλυψη, ύψος, απόσταση Δ κλπ), υποχρεωτικώς εφαρμοζόμενοι σωρευτικά, περιόριζαν τον όγκο και την δυνάμενη να δομηθεί επιφάνεια των οικοδομών χωρίς να «εξαντλείται» απαραιτήτως ο τυχόν οριζόμενος σ.δ. Όμως, η κατ΄ άρθ. 9 παρ. 7-9 του ΓΟΚ 1985, ως ισχύει, απελευθέρωση του ύψους, που δεν μπορεί να εξετασθεί μεμονωμένως αλλά σε συνδυασμό με τις λοιπές ευχέρειες που παρέχει ο ΓΟΚ (αύξηση καλύψεως, ελεύθερη τοποθέτηση του κτιρίου στο οικόπεδο, υπερβολικό ποσοστό ημιϋπαίθριων χώρων κλπ.), ελαυνόμενες προεχόντως από μη πολεοδομικά κριτήρια, όπως η αποδοτικότερη δυνατή εκμετάλλευση της αστικής γης, ευνοεί την αύξηση του όγκου και του ύψους των οικοδομών δια της «εξαντλήσεως» του υφιστάμενου σ.δ., με αποτέλεσμα την αύξηση της συνολικά δομούμενης επιφάνειας στον οικισμό (και, άρα, του πραγματοποιούμενου σ.δ.), την μείωση του φωτισμού, του ηλιασμού και του αερισμού των οικοδομών και, λόγω του συμφυρμού χαμηλών και πολυώροφων κτιρίων, τοποθετημένων κατά το δοκούν στο οικόπεδο κλπ., την πρόκληση οικοδομικής και αισθητικής αναρχίας.»
Τα ίδια ακριβώς επαναλαμβάνονται στο σκεπτικό της απόφασης 151/2004 του Συμβουλίου της Επικρατείας (αφορά σε άλλο αίτημα του Δήμου Φιλοθέης).
Αν κατά την παράθεση των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας, δεν αξιολογήσουμε το ειδικό βάρος των παραπάνω διατυπώσεων και δεν ενημερώσουμε τους πολίτες για την ύπαρξή τους, θα πρέπει να αναμένουμε ότι το κύρος και η αξιοπιστία μας θα τρωθεί ανεπανόρθωτα.
Έπρεπε να περάσουν 14 χρόνια από το 1986 και να φτάσουμε στο 2000 για να επανέλθει ο όρος αριθμητικά προκειμένου να επιλυθούν τα προβλήματα που δημιούργησε η διαγραφή του. Η γνώμη των δύο παρέδρων (η συνεδρίαση έγινε το 2003 αν και αφορούσε υπόθεση του 1996) γίνεται υπό το φώς της πραγματικής επίπτωσης της παράλειψης του όρου αριθμητικά. Σας θυμίζουν κάτι;
Στα καθ’ ημάς κάποιοι έπρεπε πρώτα να χτίσουν τα τερατουργήματα των 24/21 μέτρων για να ομολογήσουν κατόπιν εορτής - και μέχρι στιγμής χωρίς επισήμως να το δημοσιοποιήσουν - ότι μετά το 2000 παραβίασαν όχι μόνο τον Νόμο αλλά και το Σύνταγμα. Παρόλα αυτά ορισμένοι επιμένουν να προσπαθούν να δημιουργήσουν σύγχυση. Εκτός αν πράγματι δεν κατανοούν τις σαφείς διατάξεις του νόμου. Εκτός αν δεν τους βολεύουν οι σαφείς διατάξεις του νόμου.
12. ΠΟΙΟ ΗΤΑΝ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΠΟΥ ΙΣΧΥΕ ΠΡΙΝ ΤΟ 1985; ΤΙ ΠΡΟΕΒΛΕΠΕ ΓΙΑ ΤΟ ΥΨΟΣ ΤΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ;Του Ν1577/1985 (ΓΟΚ) προηγήθηκε το ΝΔ 8/1973 (ΓΟΚ/73) το οποίο προέβλεπε:
«Άρθρον 35.
1. Το μέγιστον ύψος των κτιρίων αναλόγως καθοριζομένου αριθμητικώς συντελεστού δομήσεως των οικοπέδων καθορίζεται βάσει του ακολούθου πίνακος εφ` όσον δι` ειδικής διατάξεως δεν ορίζεται άλλως:
------------------------------------------------------------
Συντελεστής Μέγιστον ύψος
δομήσεως κτιρίων εις Μ.
------------------------------------------------------------
Μέχρι και 0,8 11
" " 1,2 14
" " 1,6 17
" " 2,0 20
" " 2,6 23
" " 3,2 26
2. Το επί της γραμμής δομήσεως επιτρεπόμενον μέγιστον ύψος των κτιρίων αναλόγως του πλάτους της οδού καθορίζεται βάσει του κατωτέρω πίνακος:
--------------------------------------------------------------
Πλάτος οδού Μέγιστον ύψος
είς Μ. κτιρίων κατά την
πρόσοψιν εις Μ.
--------------------------------------------------------------
- 8
7,50 11
10,00 14
12,50 17
15,00 20
17,50 23
20,00 26»
13. ΥΠΗΡΧΑΝ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΚΑΙ ΠΟΙΕΣ ΠΟΥ ΕΞΑΙΡΟΥΝΤΑΝ ΑΠΟ ΤΑ ΓΕΝΙΚΑ ΥΨΗ ΠΟΥ ΚΑΘΟΡΙΖΕ Ο ΓΟΚ 1973;«5. Αι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος άρθρου δεν έχουν εφαρμογήν:
α) Εις τας εξαιρουμένας περιοχάς κατά τας διατάξεις της παραγράφου του άρθρου 1 του Α.Ν. 395/1968 "περί του ύψους των οικοδομών και του συστήματος της ελευθέρας δομήσεως και εις καθοριζομένας βάσει των εις εκτέλεσιν της διατάξεως ταύτης ως και παρ.3 του άρθρ.3 του Ν.Δ/τος 194/69 "περί τροποποιήσεως πολεοδομικών τινών διατάξεων εκδοθέντων Δ/των".
β) Εις τας περιοχάς ένθα τα ύψη καθορίζονται βάσει ειδικών κανονιστικών διατάξεων.
γ) Εις τας περιοχάς αρχαιολογικών χώρων και πέριξ αυτών δι` ας απαιτείται έγκρισις της αρμοδίας αρχαιολογικής υπηρεσίας.
δ) Εις τας περιοχάς πέριξ αεροδρομίων και μέχρις αποστάσεως 5 χιλιομέτρων από των ακραίων σημείων αυτών δι` ας απαιτείται έγκρισις της αρμοδίας Πολιτικής ή Στρατιωτικής Υπηρεσίας.»
14. ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΓΟΚ 1973 ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΟΚ 1985 ΣΕ ΟΤΙ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΡΟΫΠΑΡΧΟΥΣΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΤΟ ΥΨΟΣ;Η αναλογία των δύο κειμένων (σημ. του Ν1577/1985 και του ΝΔ 8/1973) επισημαίνεται π.χ. στο σκεπτικό της απόφασης 1459/2005 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας όπου αναφέρεται:
«Στην επέκταση της προστασίας αυτής από βλάβη που θα μπορούσε να προκληθεί από τον καθορισμό του μέγιστου ύψους των κτιρίων κατά ενιαίο τρόπο στο σύνολο της χώρας απέβλεψαν και οι ρυθμίσεις του άρθρου 35 του επακολουθήσαντος ΓΟΚ 1973 (Ν.Δ. 8/1973, ΦΕΚ 124 Α΄).
Τέλος, ανάλογες προστατευτικές διατάξεις περιλαμβάνουν και οι ρυθμίσεις του άρθρου 9 του ισχύοντος ΓΟΚ 1985 (Ν. 1577/1985, ΦΕΚ 210 Α΄).»
15. Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΑΡΧΗ ΤΟΥ 1973 ΗΤΑΝ ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΓΟΚ 1973;Αν η απόφαση του Νομάρχη του 1973 δεν περιλαμβανόταν στην παραπάνω παράγραφο 5β, αν δηλ. δεν θεωρούνταν Ειδική κανονιστική διάταξη θα έπρεπε από το 1973 να έχουμε ύψη κτηρίων 23 μέτρων στην Φιλιππιάδα.
Κάναμε λάθος τότε ή κάνουμε λάθος τώρα;
16. ΟΙ ΠΡΟΫΠΑΡΧΟΥΣΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΠΟΥ ΚΑΘΟΡΙΖΟΥΝ ΥΨΟΣ ΚΤΗΡΙΩΝ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΕΙΝΑΙ ΓΕΝΙΚΕΣ ή ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΓΟΚ 1985;Εκτός της αναλογίας που υπάρχει μεταξύ των δύο νόμων η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας χαρακτηρίζει μια διάταξη γενική σε αντιδιαστολή του όρου ειδική όταν η συγκεκριμένη διάταξη ισχύει σε οποιαδήποτε περιοχή.
Οι προϋπάρχουσες διατάξεις που καθορίζουν το ύψος των κτηρίων ‘‘αριθμητικά’’ δεν ισχύουν σε οποιαδήποτε περιοχή μάλιστα προβλέπουν διαφορετικά ύψη ανά περιοχή και ως εκ τούτου μια τέτοια διάταξη που ισχύει σε ορισμένη περιοχή δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί γενική διάταξη όπως η αντίστοιχη που καθορίζει την αφετηρία μέτρησης των υψών η οποία ισχύει γενικά αφού αναφέρεται σε οποιαδήποτε περιοχή.
Σύμφωνα με την νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας ‘’δεν επιτρέπεται από το Σύνταγμα η δια γενικής διατάξεως κατάργηση, συλλήβδην, των ειδικών όρων δομήσεως που είχαν θεσπισθεί για κάθε περιοχή’’
Η επαναφορά και μόνο του όρου ‘’ή αριθμητικά’’ στις διατάξεις του ΓΟΚ 1985 είναι απολύτως συμβατή με το Σύνταγμα (η διαγραφή της ελέγχεται ως αντισυνταγματική) καθιστά αυτομάτως τις προγενέστερες διατάξεις ειδικές, έχει αυτόνομη και αυτοδύναμη νομική ισχύ και δεν απαιτεί κανένα συνδυασμό με άλλες περιπτώσεις που προβλέπονται στην παρ. 9 του άρθρου 9.
Γιατί;
Αν είμαστε ελεύθεροι σήμερα να καθορίσουμε το ύψος των κτηρίων π.χ. στα 15.80. Θα μπορούσαμε αύριο να το αυξήσουμε στα 24.0 μέτρα; Η απάντηση είναι - και συμφωνούν όλοι σε αυτό - όχι, ούτε πόντο. Γιατί αυτό; Για τον απλούστατο λόγο ότι έτσι θα παραβιάζαμε το Σύνταγμα που προστατεύει το διαμορφωμένο σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις οικιστικό περιβάλλον, αλλά και το νόμο. Το Π.Δ. που θα εκδίδονταν θα ήταν ειδική διάταξη. Δεν θα ήταν αναγκαίο να χαρακτηρισθεί η Φιλιππιάδα ‘’κηπούπολη’’ ή ‘’ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους’’ περιοχή. Θα ήταν ειδική διάταξη γιατί θα καθόριζε το ύψος ‘’αριθμητικά’’ στην Φιλιππιάδα και όχι γενική γιατί αφορά μόνο στην Φιλιππιάδα και δεν έχει ισχύ σε οποιαδήποτε άλλη περιοχή. Το γεγονός ότι ο αριθμητικός καθορισμός του ύψους των κτηρίων έχει ήδη συμβεί στο παρελθόν με την απόφαση Νομάρχη 1973 δεν μας επιτρέπει να καθορίσουμε ψηλότερο ύψος για την πόλη. Τα τετελεσμένα που έχουν διαπραχθεί σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να μπουν σε καθεστώς προστασίας όπως ζητούν ορισμένοι. Η πόλη πρέπει να προστατευθεί από την μανία τους.
Όλες μα όλες οι προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας είχαν ένα και μόνο στόχο. Να διευρύνουν την προστασία που παρέχει η παρ. 9 του άρθρου 9 του ΓΟΚ 1985, στο ήδη διαμορφωμένο οικιστικό περιβάλλον (εξ’ ού και ό όρος ειδικές διατάξεις), ‘’από την βλάβη που θα μπορούσε να προκληθεί από τον καθορισμό του μέγιστου ύψους των κτιρίων κατά ενιαίο τρόπο στο σύνολο της χώρας’’ (γενική διάταξη). Αυτά προβλέπει η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Δεν υπάρχει καμία περίπτωση πόλης, κοινότητας, ιδιώτη, που να έχει προσφύγει για να εφαρμοσθούν οι γενικές διατάξεις του ΓΟΚ 1985, δηλ. τα ψηλά κτήρια.
Η τάση είναι να μειωθούν οι μέγιστοι συντελεστές δόμησης, τα μέγιστα ύψη, και τα μέγιστα ποσοστά κάλυψης που προβλέπει ο ΓΟΚ 1985 ακριβώς μέσω ειδικών διατάξεων και Π.Δ.
Μόνη περίπτωση, που θα μείνει στην ιστορία, η Φιλιππιάδα η πόλη όπου ‘’συσσωρεύτηκαν όλες οι δυσλειτουργίες της παραγωγής του δομημένου περιβάλλοντος στη σύγχρονη Ελληνική πραγματικότητα’’.
Και αυτό μόνο στην περίπτωση που κάποιοι οι οποίοι ετσιθελικά θέλουν να ορίζουν τις εξελίξεις στην Φιλιππιάδα, προβούν στο απονενοημένο να προσφύγουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Υπάρχει καμία αμφιβολία για την απάντηση που θα λάβουν;
Έχουν εκτεθεί ανεπανόρθωτα εδώ θα εκτεθούν και στο Πανελλήνιο – αν και αυτό έχει συμβεί ήδη.
17. ΠΟΙΕΣ ΟΙ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕ Η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ; ΠΟΙΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΑΦΟΡΟΥΣΑΝ; ΤΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΠΑΡΘΗΚΑΝ ΑΝΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ;Μετά την προσθήκη του όρου ‘‘αριθμητικά’’ δεν υπάρχουν αποφάσεις για την ερμηνεία της παρ. 9 του άρθρου 9 του ΓΟΚ/85. Λέτε να είναι τυχαίο; Πιστεύω πως όχι για το απλούστατο λόγο ότι ΟΛΕΣ οι υποθέσεις με τις οποίες ασχολήθηκε η Δικαιοσύνη αφορούσαν περιπτώσεις πριν το 2000 (πριν δηλ. την προσθήκη του όρου αριθμητικά). Υποθέσεις για τις οποίες το ύψος των κτηρίων είχε μεν καθορισθεί αριθμητικά από προϋπάρχουσες διατάξεις , οι ενδιαφερόμενοι όμως δεν μπορούσαν να το επικαλεσθούν ακριβώς γιατί η λέξη είχε διαγραφεί άνευ εξουσιοδοτήσεως ως δήθεν εκ παραδρομής τεθείσα.
18. ΤΙ ΕΓΙΝΕ ΣΤΗΝ ΦΙΛΟΘΕΗ; ΠΩΣ ΞΕΠΕΡΑΣΤΗΚΕ Ο ΣΚΟΠΕΛΟΣ ΤΗΣ ΔΙΑΓΡΑΦΗΣ ΤΟΥ ΟΡΟΥ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ;Δύο υποθέσεις αφορούν στον Δήμο Φιλοθέης Αττικής. Σχετικές αποφάσεις: υπ. αριθμ. 283/2001 γνωμοδότηση του ΝΣΚ, υπ. αριθμ. 4000/2003 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, υπ. αριθμ. 151/2004 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, υπ. αριθμ. 1456/2005 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, υπ. αριθμ. 1459/2005 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Την επικαλούνται στην ΑΙΤΗΣΗ τους οι ενδιαφερόμενοι. Η υπόθεση σε γενικές γραμμές έχει ως εξής:
Ο Δήμος Φιλοθέης επιδιώκει να ακυρωθούν δύο συγκεκριμένες οικοδομικές άδειες της Πολεοδομίας Αγίας Παρασκευής και παραπονείται για την εφαρμογή ως προς τα ύψη των οικοδομών της παρ. 7 του άρθρου 9 του ΓΟΚ αντί της παρ. 9 του ίδιου άρθρου. Οι αιτήσεις υποβάλλονται την 8 και 9 Δεκεμβρίου 1996. Ο όρος ‘‘αριθμητικά’’ δεν υπάρχει. Πως λοιπόν να ενταχθούν στην περίπτωση της παραγράφου 9 και να αποφύγουν την εφαρμογή της παρ. 7; Επικαλούνται ότι η Φιλοθέη είναι κηπούπολη προστατευόμενη από το άρθρο 1 παρ. 6 του Α.Ν. 395/68 και από το 20/29.7.68 Β.Δ. Αυτή η πρόβλεψη όμως επίσης δεν υπάρχει στον ΓΟΚ 1985 ενώ υπήρχε στον ΓΟΚ 1973. Και τις δύο περιπτώσεις στο σκεπτικό της απόφασης αναφέρεται η θέση των παρέδρων του εδώ σχολίου 11 περί αντισυνταγματικότητας της διαγραφής του όρου ‘‘αριθμητικά’’ πράγμα που αν δεν είχε γίνει δεν θα υπήρχε λόγος συζήτησης. Και στην δύο περιπτώσεις το θέμα παραπέμπεται στην Ολομέλεια λόγω της σπουδαιότητας του θέματος αν και έχει απορριφθεί. Και στις δύο περιπτώσεις λαμβάνεται τελικά υπόψη ότι οι διατάξεις περί του ύψους των κτηρίων στην περιοχή της Φιλοθέης είχαν διατηρηθεί σε ισχύ και υπό το κράτος του ΓΟΚ 1973 που επίσης (σημ. όπως και ο ΓΟΚ 1985) εξαρτούσαν το μέγιστο ύψος των κτηρίων από το συντελεστή δόμησης της περιοχής. Λαμβάνεται δηλ. υπόψη ότι ο ΓΟΚ 1973 περιλαμβάνει «εις τας εξαιρουμένας περιοχάς κατά τας διατάξεις της παραγράφου του άρθρου 1 του Α.Ν. 395/1968» σύμφωνα με τις οποίες η Φιλοθέη έχει χαρακτηρισθεί κηπούπολη και ως εκ τούτου προστατεύεται. Και στις δύο περιπτώσεις θεωρείται ότι στις εξαιρέσεις του ΓΟΚ 1985 νοούνται και εκείνες που έχουν τεθεί για να διαφυλαχθεί η πολεοδομική ιδιαιτερότητα μιας περιοχής (κηπούπολη). Προσέξτε την λέξη και στην προηγούμενη παράγραφο. Ουσιαστικά προσθέτει τις περιπτώσεις που προστατεύονταν από το άρθρο 1 παρ. 6 του Α.Ν. 395/68 και από το 20/29.7.68 Β.Δ στην πρώτη περίπτωση εξαίρεσης από την κατάργηση προϋπαρχουσών διατάξεων της παρ. 9 του άρθρου 9 του ΓΟΚ 1985 όπως ακριβώς προβλέπονταν στον προηγούμενο ΓΟΚ 1973. Η λέξη και όπως πάντα είναι σημαντική σε νομικά κείμενα.
Όχι μόνο δεν συσχετίζεται η περίπτωση - διαγραμμένη άλλωστε από το ισχύοντα ΓΟΚ 1985 εκείνη την χρονική περίοδο – του καθορισμού του ύψους ‘’αριθμητικά’’ με την περίπτωση των προστατευόμενων από το άρθρο 1 παρ. 6 του Α.Ν. 395/68 και από το 20/29.7.68 Β.Δ αλλά αντιθέτως η διαγραφή του όρου ‘’αριθμητικά’’ από την παρ. 9 του άρθρου 9 ελέγχεται ως αντισυνταγματική από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Δεν θα υπήρχε θέμα συζήτησης αν ο όρος ‘’αριθμητικά’’ δεν είχε διαγραφεί.
19. ΤΙ ΕΓΙΝΕ ΣΤΗΝ ΠΕΝΤΕΛΗ; ΠΟΤΕ ΜΙΑ ΔΙΑΤΑΞΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΓΕΝΙΚΗ; ΑΦΟΡΑ Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΟΡΟ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ;
Μια υπόθεση (σχετ. απόφαση 2097/1991 του Συμβουλίου της Επικρατείας) αφορά στην από 20/11/1990 αίτηση πολιτών κατά του Υπ. ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. με επιδίωξη την ακύρωση άδειας οικοδομής της Πολεοδομίας Αγ. Παρασκευής στην οποία κατά τον έλεγχο βρέθηκαν υπέρβαση του σ.δ., υπέρβαση του ύψους και άλλες παραβάσεις. Το όλο θέμα σχετίζεται και με την αφετηρία μέτρησης του ύψους των κτηρίων. Στο δια ταύτα ακυρώνεται η άδεια γιατί δεν τεκμηριώνεται επαρκώς ότι η μορφή του κτηρίου εναρμονίζεται από κάθε άποψη προς το χαρακτηρισθέν ως ιδιαιτέρους κάλλους Πεντελικό τοπίο επικαλούμενη τις προβλέψεις της παρ. 4 του άρθρου 28 του ΓΟΚ 1985. Ιδιαιτέρως αναφέρεται ότι ειδικές νοούνται οι διατάξεις εκείνες οι οποίες έχουν θεσπισθεί ειδικώς για τέτοιες περιοχές (αναφέρεται στις περιοχές του πρώτου διαζευκτικού ή) και όχι γενικές διατάξεις, όπως οι διατάξεις περί αφετηρίας μετρήσεως των υψών, οι οποίες ισχύουν σε οποιαδήποτε περιοχή. Από πουθενά δεν προκύπτει ότι η τελευταία αυτή αναφορά περί της ισχύος γενικών διατάξεων, αφορά στον όρο ‘‘αριθμητικά’’ - ο οποίος στην υπό κρίση υπόθεση δεν υφίσταται καν καθώς έχει διαγραφεί από τον εκείνη την εποχή ισχύοντα ΓΟΚ 1985. Αντιθέτως τίθεται ως προϋπόθεση προκειμένου να χαρακτηρισθεί μια διάταξη ως γενική η απαίτηση να ισχύει σε οποιαδήποτε περιοχή. Όπως έχουμε ήδη σημειώσει ο καθορισμός του ύψους των κτηρίων ‘‘αριθμητικά’’ δεν ισχύει σε οποιαδήποτε περιοχή και ως εκ τούτου μια τέτοια διάταξη που ισχύει σε ορισμένες περιοχές δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί γενική διάταξη όπως η αντίστοιχη που καθορίζει την αφετηρία μέτρησης των υψών η οποία ισχύει γενικά αφού αναφέρεται σε οποιαδήποτε περιοχή. Μάλιστα αυτή η κρίση περί της γενικότητας των διατάξεων που καθορίζουν την αφετηρία μετρήσεων των υψών, έχει ιστορικό αντικρουόμενων αποφάσεων του Συμβουλίου Επικρατείας όπως θα δούμε στην συνέχεια.
20. ΤΙ ΣΧΕΣΗ ΕΧΕΙ Η ΣΚΕΠΗ ΕΝΟΣ ΚΤΗΡΙΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΟΡΟ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ;Μία υπόθεση (σχετ. απόφαση 3497/1198 του Συμβουλίου της Επικρατείας) αφορά στην από 5 Δεκεμβρίου 1997 αίτηση κατοίκου Αττικής κατά του Δήμου και άλλων κατοίκων με επιδίωξη την ακύρωση πράξης της Ε.Π.Α.Ε. Περιφέρειας Αττικής και άδειας οικοδομής της Υπηρεσίας Πολεοδομίας του Δήμου. Συγκεκριμένα ζητείται η στέγη του κυκλικού τμήματος (πύργου) της οικοδομής να μην χαρακτηρισθεί στέγη αλλά τμήμα της οικοδομής και επομένως το ύψος της να αθροιστεί στο συνολικό ύψος του κτηρίου που ήταν μεγαλύτερο από τις εκεί κείμενες διατάξεις. Η απόφαση απορρίπτει τον ισχυρισμό ότι δεν πρόκειται περί στέγης για το λόγο ότι ο πύργος ήταν κεκλιμένος και ως εκ τούτου χαρακτηρίστηκε στέγη. Επειδή όμως η στέγη προβλεπόταν ψηλότερη από τα εκεί ισχύοντα δύο (2) μέτρα (σημ. συγκεκριμένα θα είχε ύψος 3.10 μ. – ‘’λαιμάργησαν’’ από ότι φαίνεται) ακυρώνεται τόσο η πράξη της Ε.Π.Α.Ε. όσο και η άδεια σε ότι αφορά στην στέγη και επιβάλλεται στο Δήμο και στους κατοίκους ‘’συμμέτρως’’ χρηματικό πρόστιμο. Τι σχέση έχουν τώρα όλα αυτά με το θέμα του ‘‘αριθμητικά’’; Απολύτως καμία. Γιατί το αναφέρει η ΑΙΤΗΣΗ; Αμφιβάλλω αν το ξέρουν και οι ίδιοι. Πάντως φαίνεται το συγκεκριμένο θέμα να έχει αποσυρθεί από την επιχειρηματολογία των υποστηρικτών της πολιτικής των ψηλών κτηρίων.
21. ΤΙ ΣΥΝΕΒΕΙ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗ; ΤΙ ΘΑ ΕΙΧΕ ΣΥΜΒΕΙ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗ ΑΝ ΥΠΗΡΧΕ Ο ΟΡΟΣ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ;Μια υπόθεση (σχετ. απόφαση 1777/1993 του Συμβουλίου της Επικρατείας) αφορά στην από 17 Ιουνίου 1991 αίτηση κατοίκων Αττικής κατά του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και κατοίκου Αττικής με επιδίωξη την ακύρωση οικοδομικής άδειας του Πολεοδομικού Γραφείου Αργυρουπόλεως και κάθε άλλης συναφούς πράξεως της διοικήσεως. Το επιχείρημα που επικαλούνται οι κάτοικοι είναι ότι δεν εφαρμόσθηκε μια σχετική απόφαση του Νομάρχη που απαγόρευε την κατασκευή κτηρίων με PILOTIS και όριζε μικρότερο ύψος κτηρίων από αυτό της οικοδομικής αδείας. Η αίτηση απορρίπτεται για το λόγο ότι η απόφαση του Νομάρχη κρίνεται ως μη νόμιμη, «λόγω μη τηρήσεως ουσιώδους για την έκδοσή της τύπου της διαδικασίας » (σημ. δεν υπήρξε γνωμοδότηση του ΕΟΤ προκειμένου να χαρακτηρισθεί η περιοχή ως τουριστικής σημασίας) σε ότι αφορά στη απαγόρευση κατασκευής PILOTIS και για το λόγο ότι δημοσιεύτηκε αργότερα από την ημερομηνία έκδοσης της άδειας της οικοδομής. Σε ότι αφορά στο ύψος του κτηρίου το Συμβούλιο Επικρατείας δέχεται το ύψος που καθορίζεται με βάση τον σ.δ. και τις προβλέψεις της παρ. 7 του άρθρου 9 (σημ. το οποίο είναι μεγαλύτερο του προβλεπόμενου ύψους της αδείας) καθώς σύμφωνα με τον ισχύοντα ΓΟΚ 1985 καταργούνται οι προγενέστερες διατάξεις που καθόριζαν χαμηλότερα ύψη κτηρίων εκτός αυτών που περιλαμβάνονται στη παρ. 9 του άρθρου 9. Είναι ακριβώς η παρ. από την οποία διαγράφηκε ο όρος ‘‘αριθμητικά’’. Ο οποίος αν δεν είχε διαγραφεί – για να επανέλθει 15 χρόνια αργότερα - δεν θα υπήρχε αντικείμενο συζήτησης. Το Συμβούλιο της Επικρατείας δεν δέχεται την ένταξη της συγκεκριμένης περίπτωσης στις διατάξεις της παρ. 9 του άρθρου 9 του ΓΟΚ του 1985 ακόμη και αν η περιοχή είναι τουριστική (Βουλιαγμένη).
Αν όμως δεν είχε διαγραφεί το ‘’αριθμητικά’’;
22. ΣΕ ΤΙ ΑΦΟΡΑ Η ΓΝΩΜ. 571/91 ΤΟΥ ΝΣΚ; ΤΙ ΣΧΕΣΗ ΕΧΕΙ ΜΕ ΤΟΝ ΟΡΟ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ;Το ερώτημα που τέθηκε εν συντομία είναι το εξής:
Αν το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος μιας περιοχής καθορίζεται όχι από τις γενικές διατάξεις του ΓΟΚ 1985 αλλά από τις ειδικές διατάξεις που είναι προγενέστερες αυτού και που έχουν θεσπισθεί για την προστασία αρχαιολογικών χώρων, ιστορικών τόπων … ή παρόμοιων θέσεων, πως καθορίζεται η αφετηρία μέτρησης των υψών; Από τις γενικές διατάξεις του ΓΟΚ 1985 ή από τις ειδικές προγενέστερες διατάξεις που καθορίζουν το μέγιστο ύψος και οι οποίες υπερισχύουν;
Θυμίζουμε ότι σε αυτή την περίοδο ο όρος ‘’αριθμητικά’’ έχει διαγραφεί από τον ΓΟΚ 1985,
και επομένως η υπόθεση είναι άσχετη με τον όρο ‘’αριθμητικά’’; Που βρίσκεται λοιπόν το ενδιαφέρον;
Το ενδιαφέρον βρίσκεται στα αποσιωπητικά τα οποία χρησιμοποιούνται και τα οποία αντικαθιστούν την ουσία του εξεταζόμενου ερωτήματος (απολύτως άσχετου με τον όρο ‘’αριθμητικά’’). Η πλήρης παράγραφος έχει ως εξής:
«Από την γραμματική διατύπωση και το σκοπό της ερμηνευόμενης διατάξεως της παρ. 9 του Άρθ-9 του ΓΟΚ/85 σε συνδυασμό και με τις άλλες διατάξεις που αναφέρθηκαν παραπάνω προκύπτει κατά την Ολομέλεια του ΝΑ. Κράτους, ότι, στις περιπτώσεις που κατ’ εφαρμογή της ερμηνευόμενης αυτής διατάξεως καθορίζεται από προγενέστερες ειδικές διατάξεις, και για την αφετηρία μετρήσεως του ύψους αυτού θα πρέπει να εφαρμόζονται οι προγενέστερες διατάξεις και όχι η σχετική διάταξη της παρ. 7 του Αρθ-9 του ΓΟΚ/85, και για τον εξής λόγο:»
Σε απλά Ελληνικά:
Αν ισχύουν οι προγενέστερες διατάξεις για το ύψος του κτηρίου ισχύουν και για την αφετηρία μέτρησής του.
Λογικό; Λογικό μεν άσχετο δε!
Για την νομική πληρότητα του θέματος επισημαίνουμε ότι η σχετική εγκύκλιος ίσχυσε κατά το διάστημα από 11-10-91 και καταργήθηκε την 26-1-96 οπότε και αντικαταστάθηκε με την 10/96 η οποία αποφασίζει το ακριβώς αντίθετο!
«Ως αφετηρία μέτρησης του ύψους του κτηρίου λαμβάνεται η προβλεπόμενη από την παρ. 7 του Αρθ-9 του ΓΟΚ/85 και στις περιπτώσεις που για τον καθορισμό του ύψους έχουν εφαρμογή οι ειδικές διατάξεις που προβλέπονται από την παρ. 9 του ίδιου άρθρου»
Σε απλά Ελληνικά.
Το μεν μέγιστο ύψος από τις ειδικές (προγενέστερες) διατάξεις η δε αφετηρία μέτρησής του από τις γενικές διατάξεις του ΓΟΚ/85.
Λογικό; Λογικό μεν άσχετο δε!
Σαφέστατη όμως η διάκριση των εννοιών ειδικών και γενικών διατάξεων! Καμία η σχέση με τον όρο ‘’αριθμητικά’’.
23. ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΟΥΣΙΑ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΦΕΤΗΡΙΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΤΩΝ ΥΨΩΝ; ΓΙΑΤΙ ΑΝΑΤΡΑΠΗΚΕ Η ΑΡΧΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ 1991 ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΘΗΚΕ ΜΕ ΑΥΤΗ ΤΟΥ 1996;Ο ΓΟΚ 85 ορίζει γενικές διατάξεις. Μεταξύ αυτών των διατάξεων υπάρχουν και αυτές που καθορίζουν το ύψος των κτηρίων σε συνάρτηση με τον σ.δ. Για αυτές τις γενικές διατάξεις που καθορίζουν το ύψος των κτηρίων προβλέπονται εξαιρέσεις. Είναι αυτές που προβλέπονται στην παρ. 9 του άρθρου 9 του ΓΟΚ/85. Δεν προβλέπονται εξαιρέσεις για την αφετηρία μέτρησης των υψών. Αυτή καθορίζεται με γενικό τρόπο από τον ΓΟΚ/85. Επομένως οι ειδικές διατάξεις που προέβλεπαν διαφορετική αφετηρία μέτρησης των υψών δεν κατισχύουν κατ’ αυτό το μέρος των γενικών διατάξεων του ΓΟΚ 85.
Το θέμα αυτό απασχόλησε επανειλημμένα τα δικαστήρια, υπήρξαν μέχρι και ανατροπές αποφάσεων, μέχρι την στιγμή που το 2000 προστέθηκε η τελευταία πρόταση στη παρ. 9 του άρθρου 9, και το θέμα έληξε. Θυμίζουμε την τελευταία πρόταση:
«Στις περιπτώσεις αυτές η αφετηρία μέτρησης του ύψους του κτιρίου καθορίζεται σύμφωνα με την παρ. 7.»
Ο νοών νοείτω. Καμία παρανόηση δεν είναι επιτρεπτή.
24. ΤΙ ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ 6271/1996 ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ; ΤΙ ΣΧΕΣΗ ΕΧΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΙΔΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ;Πρόκειται για την εκδίκαση αίτησης ενός κατοίκου Ζακύνθου εναντίον του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και ενός άλλου κατοίκου Ζακύνθου με αντικείμενο (πάλι) την αφετηρία μέτρησης των υψών στη οικοδομή του δεύτερου. Η όλη υπόθεση σχετίζεται με τις διαφορετικές αποφάσεις στις οποίες κατέληξε το Συμβούλιο της Επικρατείας σε σχέση με αυτό το θέμα το οποίο αναλύσαμε στις προηγούμενες παραγράφους.
Αρχικά η Υπηρεσία Πολεοδομίας της Νομαρχίας Ζακύνθου διακόπτει τις εργασίες κατασκευής της Οικοδομής αποδεχόμενη το ορθό της καταγγελίας του πρώτου κατοίκου.
Ο δεύτερος κάτοικος προσέφυγε στον Υπουργό ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και δικαιώνεται.
Ο πρώτος επανέρχεται και ζητά την ακύρωση της απόφασης του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας δέχεται ως ορθή την απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.
Τι ακριβώς συνέβη;
Η Πολεοδομία Ζακύνθου δέχεται ότι στην περιοχή του κτηρίου δεν ισχύουν οι γενικές διατάξεις περί ύψους κτηρίου του ΓΟΚ/85 αλλά οι ειδικές διατάξεις ενός Β.Δ. του 1969 με το οποίο καθιερώθηκε ειδικό καθεστώς υψών για λόγους εδαφολογικούς και αισθητικούς.
Ποια όμως είναι η αφετηρία μέτρησης του ισχύοντος ύψους;
Η Πολεοδομία θεωρεί ότι ισχύουν οι γενικές διατάξεις του ΓΟΚ/85 σε ότι αφορά στην αφετηρία μέτρησης των υψών.
Ο Υπουργός ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. όμως σημειώνει ότι κατά το χρόνο έκδοσης της αδείας ίσχυε η μετέπειτα καταργηθείσα εγκύκλιος που στηριζόταν στην 571/1991 απόφαση του ΝΣΚ, σύμφωνα με την οποία αν ισχύουν οι προγενέστερες διατάξεις για το ύψος του κτηρίου ισχύουν και για την αφετηρία μέτρησής του. Θυμίζουμε ότι η παραπάνω απόφαση του ΝΣΚ ανατράπηκε σε μεταγενέστερο χρόνο από την 2421/1993 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Το Συμβούλιο δέχεται ως ορθή την απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και απορρίπτει την κατ’ αυτού αίτηση του πρώτου κατοίκου.
Για την αφετηρία μέτρησης των υψών υπήρξε η διαφωνία. Ζήτημα για το οποίο υπήρξαν αντικρουόμενες απόψεις μέχρι να λυθεί και αυτό με την τροποποίηση του ΓΟΚ/85 του έτος 2000.
Ξαναθυμίζω ότι ό όρος ‘’αριθμητικά’’ είχε διαγραφεί από την παρ. 9 του άρθρου 9 του ΓΟΚ/85.
Όμως η διατύπωση έχει το δικό της ενδιαφέρον:
Αναφέρεται συγκεκριμένα στο σκεπτικό της απόφασης:
«Ειδικές διατάξεις, σχετικά με τα επιτρεπόμενα ύψη κτιρίων για
την προστασία αρχαιολογικών χώρων, παραδοσιακών οικισμών, ιστορικών τόπων, έργων τέχνης, μνημείων, διατηρητέων κτιρίων, αεροδρομίων ή παρόμοιων χρήσεων
ή
που καθορίζουν ύψος κτιρίων με απόλυτο υψόμετρο (ή αριθμητικά δεν ισχύει έχει διαγραφεί)
ή
με ειδικά προσδιοριζόμενα επίπεδα
ή
ύψος κτιρίων που η σεισμική επικινδυνότητα της περιοχής το επιβάλλει,
κατισχύουν των διατάξεων του παρόντος.
Κατά την έννοια των παραπάνω διατάξεων, ως ειδικές νοούνται οι διατάξεις εκείνες οι οποίες ρυθμίζουν τον τρόπο δόμησης στις καθοριζόμενες περιοχές ιδιαίτερης προστασίας και όχι γενικές διατάξεις, όπως είναι οι διατάξεις περί αφετηρίας μετρήσεων των υψών οι οποίες ισχύουν σε οποιαδήποτε περιοχή»
Ποιος καθορίζει τις περιοχές που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας;
Η παρ. 9 του άρθρου 9 του ΓΟΚ/85 η οποία επαναλαμβάνεται στο σκεπτικό της απόφασης.
Ποιες είναι οι καθοριζόμενες περιοχές;
Αυτές και μόνο αυτές που περιλαμβάνονται μια προς μία στην ίδια παράγραφο.
Ένα παράδειγμα:
Οι περιοχές στις οποίες το ύψος των κτηρίων έχει καθορισθεί με απόλυτο υψόμετρο.
Δηλ.:
Αν σε μια περιοχή το ύψος έχει καθορισθεί με απόλυτο υψόμετρο, αυτή η περιοχή ανήκει στις καθοριζόμενες από τον νόμο περιοχές που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας, και επομένως οι διατάξεις που ρυθμίζουν τον τρόπο δόμησης με αυτό τον τρόπο είναι ειδικές.
Απλό και ξεκάθαρο. Χωρίς καμία δυνατότητα παρερμηνείας.
Τι έγινε με την τροποποίηση του 2000;
Στις καθοριζόμενες από το νόμο περιοχές που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας προστέθηκαν και αυτές στις οποίες το ύψος των κτηρίων καθοριζόταν ‘’αριθμητικά’’. Επομένως οι διατάξεις που καθορίζουν τους όρους δόμησης με αυτό τον τρόπο δηλ. με ύψους κτηρίων καθοριζόμενο ‘’αριθμητικά’’ είναι ειδικές διατάξεις.
Αυτά προβλέπει η νομολογία και καμία παρερμηνεία δεν χωρά επί αυτού.
Γιατί δυσκολεύονται οι υποστηρικτές της πολιτικής των ψηλών κτηρίων να το κατανοήσουν;
Ίσως γιατί έτσι θησαυρίζουν η ίδιοι, σε βάρος των οικοπεδούχων που τόσα χρόνια εκμεταλλεύονται μέσω (και όχι μόνο) του ιδιαιτέρως χαμηλού (από ότι μαθαίνω) ποσοστού αντιπαροχής!
Γιατί δεν μπορώ να πιστέψω ότι μπερδεύονται με τα νομικά.
25. ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Η ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ 283/2001 ΤΟΥ ΝΟΜΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ;Η Γνωμοδότηση αυτή αφορά στην περίπτωση των προστατευόμενων από το άρθρο 1 παρ. 6 του Α.Ν. 395/68 περιοχών (όπως η παραπάνω περίπτωση της κηπούπολης της Φιλοθέης).
Η απόφαση καταλήγει:
«Οι περιοχές της χώρας που με διάταγμα εκτελεστικό του ΑΝ 395/68 εξαιρέθηκαν, για λόγους προστασίας του τοπίου, της δυνατότητας αύξησης του ύψους των οικοδομών, εξακολουθούν, κατ αρχήν να υπάγονται, υπό την ισχύ και του ΓΟΚ 73 και του ΓΟΚ 85, στο αυτό ειδικό προστατευτικό καθεστώς, όσον αφορά το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος, που καθορίστηκε με το σχετικό διάταγμα.»
26. ΧΡΗΖΟΥΝ ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΕΩΝ ΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ;
Οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, όπως με λεπτομέρεια παρουσιάστηκαν παραπάνω, είναι απολύτως σαφείς και δεν χρήζουν καμιάς διευκρίνησης.
Διευκρίνιση απαιτείται μόνο για τον επιδιωκόμενο σκοπό και τη μέθοδο παρουσίασης αυτών των αποφάσεων από τους υποστηρικτές της πολιτικής των ψηλών κτηρίων.
27. Η ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΟΡΟΥ ‘’ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ’’ ΕΠΕΤΕΙΝΕ ή ΕΠΕΛΥΣΕ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ;
Όπως αποδείχθηκε παραπάνω, προβλήματα δημιούργησε η διαγραφή του όρου ‘’αριθμητικά’’ από τις προβλέψεις της παρ. 9 του άρθρου 9 του ΓΟΚ 1985.
Ο ανάλογος όρος υπήρχε στον ΓΟΚ 1973 κατά την περίοδο εφαρμογής του οποίου δεν δημιουργήθηκε κανένα πρόβλημα σε ότι αφορά στην ισχύ προϋπαρχουσών διατάξεων που καθόριζαν το ύψος αριθμητικά.
Μετά την επαναφορά του όρου ‘’αριθμητικά’’ δεν έχει δημοσιευτεί καμία απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που να απαίτησε την ερμηνεία εφαρμογής του.
Ενώ αντιθέτως υπήρξε περίπτωση επίκλησης αυτής της διάταξης προκειμένου να προστατευθεί η αντίστοιχη περιοχή από την εφαρμογή των γενικών διατάξεων περί ύψους του ΓΟΚ/85. Είναι η περίπτωση που αναλύεται στην συνέχεια.
28. ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ 7041/2005 ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΥΠΕΧΩΔΕ;Η άποψη αυτή αφορά σε υπόθεση του Οικοδομικού Συνεταιρισμού Δικαστικών Υπαλλήλων Ελλάδος για μια ιδιοκτησία του συνεταιρισμού στον Σχινιά Μαραθώνα Αττικής.
Το πλήρες κείμενο της άποψης της Διεύθυνσης Νομοθετικού Έργου του ΥΠΕΧΩΔΕ που παραλήφθηκε έχει ως εξής:
«Η άποψη της Δ/σής μας είναι η εξής: Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ. 7 του Ν 2831/2000 (ΓΟΚ 2000) με το οποίο τροποποιήθηκε το άρθρο 9 παρ. 9 του ν. 1577/1985 (ΓΟΚ 1985) ‘’ειδικές διατάξεις … που καθορίζουν ύψος κτηρίων με απόλυτο υψόμετρο ή αριθμητικά κατισχύουν των διατάξεων της παρ. 7 του παρόντος νόμου»
Απλά, καθαρά και ξάστερα. Όπως προβλέπει ο νόμος.
Γιατί παραλήφθηκε αυτή η παράγραφος από την νομική τεκμηρίωση των υποστηρικτών της πολιτικής των ψηλών κτηρίων;
Ίσως γιατί δεν αξιολογήθηκε ως σημαντική.
Ίσως πάλι για να δοθεί, πιθανόν εσκεμμένα, η εντύπωση ότι δεν έχει σχέση με την Φιλιππιάδα.
Η οποία ούτε παραθαλάσσια είναι, ούτε τουριστική, ούτε συνορεύει με Εθνικό Πάρκο, ούτε είναι κοντά σε αρχαιολογικού χώρους.
Τι ρόλο έπαιξε η ύπαρξη αυτών των χαρακτηριστικών της περιοχής προκειμένου να εξαιρεθεί η περιοχή από τις γενικές διατάξεις του ΓΟΚ 1985 και να ισχύσουν οι προϋπάρχουσες διατάξεις;
Καμία.
Θα μπορούσαν να παίξουν ρόλο;
Όχι. Γιατί;
Ρίξτε ξανά μια ματιά στην απόφαση 1777/1993 του Συμβουλίου της Επικρατείας που αφορούσε στην Βουλιαγμένη. Δεν αποδέχεται την ένταξη της περιοχής στις εξαιρέσεις της παρ. 9 του άρθρου 9 με μόνο το λόγο ότι είναι τουριστική περιοχή.
Οι προβλέψεις της παρ. 9 του άρθρου 9 είναι σαφείς:
«Ειδικές διατάξεις, σχετικά με τα επιτρεπόμενα ύψη κτιρίων για
την προστασία αρχαιολογικών χώρων, παραδοσιακών οικισμών, ιστορικών τόπων, έργων τέχνης, μνημείων, διατηρητέων κτιρίων, αεροδρομίων ή παρόμοιων χρήσεων
ή
που καθορίζουν ύψος κτιρίων με απόλυτο υψόμετρο ή αριθμητικά
…
κατισχύουν των διατάξεων της παρ. 7.»
Δεν περιλαμβάνονται ούτε παραθαλάσσιες, ούτε τουριστικές, ούτε γειτνιάζουσες με Εθνικά Πάρκα περιοχές, ούτε όσες είναι ‘’κοντά’’ σε αρχαιολογικούς χώρους.
Ποιο είναι το καθοριστικό στοιχείο;
Το γεγονός ότι υπάρχει ειδική διάταξη που καθορίζει το ύψος αριθμητικά.
Ποια είναι αυτή η ειδική διάταξη;
Μια απόφαση του Νομάρχη του 1968! Παλαιότερη και από την δική μας του 1973!
Ακριβώς ότι συμβαίνει και στην Φιλιππιάδα!
Η υπόθεση της οποίας δεν έχει καμία σχέση με αυτή του Σχινιά σύμφωνα με την νομική τεκμηρίωση των υποστηρικτών της πολιτικής των ψηλών κτηρίων! Γιατί; Γιατί έτσι βολεύει;
Πότε κρίθηκε αυτή η υπόθεση;
Το 2005.
Πότε υποβλήθηκε η αίτηση από τον συνεταιρισμό;
Το 2004.
Πότε επανήλθε ο όρος ‘’αριθμητικά’’;
Το 2000.
Τι θα είχε συμβεί αν η υπόθεση κρινόταν νωρίτερα;
Τι θα είχε συμβεί αν δεν είχε επανέλθει ο όρος ‘’αριθμητικά’’;
Υπήρξε καμία προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας εναντίον αυτής της απόφασης;
Από όσο γνωρίζω όχι.
Θα υπάρξει;
Μόνο σαν κίνηση απελπισίας, από μέρους των ενδιαφερομένων να προστατέψουν τα προσωπικά τους συμφέροντα και όχι το συμφέρον της πόλης, μπορώ να το φανταστώ!
29. ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΠΛΗ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΤΟΥ ΥΠΕΧΩΔΕ;H 7041/2005 δεν συγκροτείται από προσωπικές απόψεις υπαλλήλων οι οποίοι τις σιγοψιθυρίζουν στους διαδρόμους του Υπουργείου. Πρόκειται για την άποψη της Διεύθυνσης Νομοθετικού Έργου του ΥΠΕΧΩΔΕ. Άποψη που ακολουθείται σε κάθε περίπτωση από το ΥΠΕΧΩΔΕ.
Αντιθέτως εμφανίζεται να υπάρχει μια διαφορετική άποψη κάποιων υπαλλήλων φάντασμα μια υπηρεσίας φάντασμα.
Το σχέδιο Π.Δ. βρίσκεται ήδη στα χέρια του Υφ. ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. κ. Σ. Καλογιάννη. Επομένως και προς το παρόν ας διατυπωθούν κάποια ερωτήματα:
Οι υπάλληλοι αυτοί και η διεύθυνση φάντασμα συμμετέχουν κατά τον νόμο στην επεξεργασία του Π.Δ. που αφορά στον Δήμο Φιλιππιάδας;
Αν όχι ποια η αξία της όποιας άποψής τους;
Αν ναι η άποψή τους εκφράστηκε κατά την διαδικασία επεξεργασίας του Π.Δ.;
Αν όχι ποια η αξία της όποιας άποψής τους;
Αν ναι λήφθηκε υπόψη από το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.;
Αν όχι ποια η αξία της όποιας άποψής τους;
Αν ναι ποιο είναι το ύψος που προτείνεται στο Π.Δ.; Τα 11.50, τα 12.80, τα 15.80 ή τα 24.0;
30. ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ Η ΑΠΟΨΗ ΤΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΕΙΝΑΙ ΟΡΘΗ ή ΟΧΙ;Η άποψη των υπαλλήλων φάντασμα συνοψίζεται, στον ισχυρισμό (όπως παρουσιάζεται πλην όμως δεν επιβεβαιώνεται):
«Αν ίσχυε ο όρος αριθμητικά το σύνολο σχεδόν των εγκεκριμένων σχεδίων θα εξαιρούνταν από τον ΓΟΚ 1985»
Που οδηγεί αυτός ο ισχυρισμός:
Ότι η Φιλιππιάδα δεν εξαιρείται των γενικών διατάξεων του ΓΟΚ 1985 και επομένως το ύψος των κτηρίων είναι τα 24.0 μέτρα.
Μόνος υπέρμαχος αυτής της θέσης απέμεινε ο κ. Χρ. Αναγνώστου τουλάχιστον όπως ο ίδιος μου την έχει εκμυστηρευτεί. Συνεχίζει να εμμένει ετσιθελικά και εγωιστικά στην λανθασμένη άποψή του.
Για τους υπόλοιπους που καμώνονται ότι ενδιαφέρονται για την ανάπτυξη της πόλης το ερώτημα:
Θα έλεγαν ποτέ στους κατοίκους αυτής της πόλης ότι «τα ψηλά κτήρια αποδείχθηκαν πολύ ψηλά για την πόλη»; Ή θα συνέχιζαν το ‘’θεάρεστο’’ έργο τους να προσεγγίσουν τους ουρανούς δημιουργώντας μια νέα Βαβέλ; Πόσο ειλικρινείς είναι όταν ισχυρίζονται ότι τα 15.80 (χωρίς PILOTIS) είναι τα κατάλληλο ύψος για την πόλη; Πως προκύπτει αυτό το ύψος; Από κάποια μελέτη ή με βάση το (ιδιαιτέρως χαμηλό) ποσοστό αντιπαροχής;
Σύμφωνα με νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας ορθή είναι η ακριβώς αντίθετη άποψη:
«Στην επέκταση της προστασίας αυτής από βλάβη που θα μπορούσε να προκληθεί από τον καθορισμό του μέγιστου ύψους των κτιρίων κατά ενιαίο τρόπο στο σύνολο της χώρας απέβλεψαν και οι ρυθμίσεις του άρθρου 35 του επακολουθήσαντος ΓΟΚ 1973 (Ν.Δ. 8/1973, ΦΕΚ 124 Α΄).
«Η ρύθμιση αυτή (σημ. η αρχική διατύπωση του ΓΟΚ 1985 που περιείχε τον όρο αριθμητικά) ήταν σύμφωνη με το άρθ. 24 του Συντάγματος, κατά την έννοια του οποίου δεν επιτρέπεται η δια γενικής διατάξεως κατάργηση, συλλήβδην, των ειδικών όρων δομήσεως που είχαν θεσπισθεί για κάθε περιοχή.»
Αφού έτσι έχουν τα πράγματα γιατί αναφέρονται στην άποψη φάντασμα;
Για τους γνωρίζοντες τα πράγματα γιατί αυτό ήταν το τελευταίο τους αποκούμπι. Μόνο που δεν τους ‘’βγήκε’’. Και ίσως γιατί έτσι πιστεύουν πως μπορούν να επιτείνουν την σύγχυση.
31. ΕΙΝΑΙ ΑΣΑΦΗΣ Η ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΤΕΕ/ΤΗ;Μόνο ασάφεια δεν χαρακτηρίζει την θέση του ΤΕΕ/ΤΗ. Τελευταία αγωνιώδης πλην αποτυχημένη προσπάθεια δημιουργίας σύγχυσης.
ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ.Ποια είναι τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τα παραπάνω:
1. Η ‘’διαγραφή’’ του όρου αριθμητικά το 1996 από τον ΓΟΚ 1985 ελέγχεται έως και αντισυνταγματική από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
2. Η επαναφορά του όρου αριθμητικά το 2000 υλοποιεί την Συνταγματική απαίτηση σύμφωνα με την οποία δεν επιτρέπεται η δια γενικής διατάξεως κατάργηση, συλλήβδην, των ειδικών όρων δομήσεως που είχαν θεσπισθεί για κάθε περιοχή.
3. Ο νόμος (παρ. 9 του άρθρου 9 του ΓΟΚ 1985) καθορίζει ποιες είναι οι περιοχές που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας. Κανένας άλλος. Σε αυτές τις περιοχές δεν περιλαμβάνονται ούτε παραθαλάσσιες, ούτε τουριστικές, ούτε οτιδήποτε άλλο θα μπορούσε να φαντασθεί κανείς.
4. Από το 2000 και μετά ο νόμος προσέθεσε στις περιοχές που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας και αυτές στις οποίες με παλαιότερες διατάξεις το ύψος των κτηρίων καθοριζόταν αριθμητικά.
5. Η νομολογία ξεκαθαρίζει ότι οι διατάξεις που ρυθμίζουν τον τρόπο δόμησης στις περιοχές που ο ΓΟΚ/85 καθορίζει ότι χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας, θεωρούνται ειδικές διατάξεις.
6. Οι διατάξεις που ρυθμίζουν το ύψος των κτηρίων αριθμητικά είναι επομένως ειδικές διατάξεις γιατί αναφέρονται σε περιοχή που σύμφωνα με το νόμο χρήζει ειδικής προστασίας.
7. Μετά από μακροχρόνια δικαστική διαμάχη κρίθηκε οριστικά ότι διατάξεις που ισχύουν σε οποιαδήποτε περιοχή όπως αυτές που καθορίζουν την αφετηρία μέτρησης των υψών δεν θεωρούνται ειδικές αλλά γενικές διατάξεις. Έτσι σταμάτησε και ο καυγάς των Ζακυνθινών.
Αυτή είναι η νομολογία.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ.Στην τελευταία μου παρέμβαση είχα επισημάνει ότι απαιτείται:
«Η ειλικρινής αναγνώριση ότι ο δρόμος που ακολουθήσαμε τα τελευταία χρόνια ήταν εσφαλμένος και αδιέξοδος.
Η συμφωνία για μια άλλη ανάπτυξη, διαφορετική από αυτή που ''βιώνουμε''.
Η πίστη και η δέσμευση στην δυνατότητά μας να υλοποιήσουμε αυτό το όραμα.
Η συμπόρευση όλων των δυνάμεων που διαθέτουμε, όχι μόνο των Φιλιππιαδιωτών της πόλης και της Αθήνας αλλά και των όμορων Δήμων.
Η δυνατότητά μας να πείσουμε ότι όχι μόνο είναι απαραίτητο και εφικτό αλλά ότι αποτελεί την μόνη εναλλακτική λύση σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον.
Σημαντική προσπάθεια που πρέπει να γίνει από πολλούς και για πολύ χρόνο.»
Η επιτροπή πολιτών ήδη κινείται με παρεμβάσεις της και με τις μικρές της δυνάμεις σε αυτή την κατεύθυνση.
Το θεσμικό πλαίσιο για να υλοποιηθούν τα παραπάνω υπάρχει.
Πρέπει να το κινητοποιήσουμε.
Είμαι βέβαιος ότι οι φορείς της πόλης θα συμφωνήσουν με αυτό. Μένει να το πράξουν.
Οι φίλοι και συνάδελφοι μηχανικοί οφείλουν να ξεπεράσουν οποιεσδήποτε αγκυλώσεις και να συνταχθούν σε αυτή την προσπάθεια.
Τα σύμβολά μας:
Τους Πελαργούς. Σύμβολο του ονείρου μας για μια ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΠΟΛΗ.
Τον Σκεπτόμενο Άνθρωπο. Σύμβολο του πρώτου βήματος για μια άλλη πορεία.
Να προασπίσουμε, να τιμήσουμε και να αφήσουμε παρακαταθήκη στου επόμενους που από τώρα μας ρωτούν:
ΘΑ ΚΑΝΕΤΕ ΚΑΤΙ;
Βησσαρίων Γιωρσπύρος
‘’είναι πολύ επικίνδυνη η τακτική που προσπαθεί να πείσει τους πολίτες ότι είναι δυνατόν να κτίσουν ψηλά κτήρια στην Φιλιππιάδα (ύψους μεγαλύτερου των 11,50 μ.). Δημιουργεί αναίτιες και αχρείαστες εντάσεις μεταξύ των πολιτών.
Αυτή την ώρα απαιτείται νηφάλια και ειλικρινής συζήτηση για το μέλλον της πόλης.’’
1. ΠΩΣ ΕΧΕΙ Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΗΜΕΡΑ;1. Υπάρχει ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου να γίνει εφαρμογή του υπάρχοντος νόμου.
2. Η πολεοδομία δεν εκδίδει πλέον άδειες με ύψος μεγαλύτερο των 11,50.
3. Το Π.Δ. που προωθείται βρίσκεται, μετά την επεξεργασία του από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου στο γραφείο του Υφ. ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. Προβλέπει ύψος κτιρίων 11,50 για το απλούστατο λόγο ότι δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Αυτό προβλέπει ο Νόμος.
4. Το Π.Δ. θα προωθηθεί στη συνέχεια στο Συμβούλιο της Επικράτειας για έλεγχο νομιμότητας.
2. ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΡΟΠΟΣ ΝΑ ΑΝΑΤΡΑΠΕΙ ΤΟ ΠΡΟΩΘΟΥΜΕΝΟ Π.Δ.;
Στο υπουργείο έχει κατατεθεί ΑΙΤΗΣΗ ενδιαφερόμενων για αναπομπή του Π.Δ.
Η αίτηση αυτή έχει απορριφθεί από τις υπηρεσίες του Υπουργείου καθώς είναι νομικά εσφαλμένη και επιπλέον στηρίζεται σε μη ορθά στοιχεία.
Δεν υπάρχει καμία δυνατότητα στο επίπεδο του Υφυπουργού η του Υπουργού για την αύξηση του ύψους. Ο Υπουργός έχει το δικαίωμα, να μειώσει το ύψος όχι να το αυξήσει.
Μπορεί βεβαίως να γίνει παρέμβαση στο συμβούλιο της Επικρατείας από τους ενδιαφερόμενους. Είναι όμως βέβαιο όπως προκύπτει από την Νομολογία ότι η παρέμβαση αυτή δεν θα έχει καμία τύχη.
3. ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Ο ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΣΗΜΕΡΑ;
Τα γεγονότα έχουν ξεπεράσει τη συζήτηση για το ύψος, αυτό καθ’ εαυτό.
Σημαντικό ρόλο σε αυτό, οφείλουμε να το αναγνωρίσουμε όλοι, έπαιξε το blog στο διαδίκτυο (www.filoiko.blogspot.com) που δημιουργήθηκε από τον Μιλτιάδη για αυτόν ακριβώς τον σκοπό.
Με τα σχόλια που γράφονται καθημερινά (πάνω από 600 μέχρι στιγμής), με την ανάρτηση όλων των απόψεων, με την πλήρη αρχειοθέτηση όλων των στοιχείων, με τις υπέροχες στιγμές, με τα τραγούδια, μας έδωσε την δυνατότητα να κρατάμε σε καθημερινή βάση την επαφή μας με το θέμα και να κινητοποιούμαστε συνεχώς.
Και βεβαίως η ΦΩΝΗ, κομμάτι από την ψυχή αυτής της πόλης. Και ο Φάνης, πάντα παρών με τις παρεμβάσεις του.
Θεωρώ την παρέμβαση του καθηγητή Ν.Καραντζένη πολύ σημαντική στον Δημόσιο Διάλογο, γιατί θέτει ένα περίγραμμα των σκέψεων που πρέπει να κάνουμε για την ανάπτυξη, αλλά και αναγνωρίζει τις ευθύνες όλων μας για αυτό που συμβαίνει στη Φιλιππιάδα.
Οι ευθύνες όμως δεν είναι ισοπεδωτικές. Δεν αφορούν όλους στο ίδιο βαθμό. Ορισμένοι από εμάς έχουν μεγαλύτερες ευθύνες. Είτε λόγω της θεσμικής τους θέσης, είτε λόγω της επαγγελματικής τους δραστηριότητας.
Θα περίμενε κανείς ότι αυτοί θα είχαν σύρει πρώτοι το χορό και θα είχαν δημοσιοποιήσει με όλα τα μέσα τις απόψεις τους για το μέλλον αυτού του τόπου.
Λυπούμαι να πω ότι μέχρι σήμερα δεν το έπραξαν, τουλάχιστον με την ειλικρίνεια που απαιτούν οι καιροί.
4. ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΥΨΟΥΣ ΤΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΘΕΜΑ;
Η επαναφορά της συζήτησης – ξεκομμένα στο θέμα του ύψους των κτιρίων - είναι λανθασμένη. Επιτρέψτε μου να διατυπώσω εσκεμμένα λανθασμένη.
Θα θυμίσω ότι η Κίνηση Πολιτών – η οποία από την αρχή επέμενε για ην εφαρμογή του νόμιμου ύψους, χαρακτηρίστηκε προσβλητικά σαν ‘’φάρσα’’, σαν ‘’φασαρία’’.
Θα θυμίσω ότι προσπάθησαν να μας πείσουν ότι την απόφαση του Νομάρχη ‘’δεν την ήξερε κανείς’’.
Θα θυμίσω ότι υπήρξαν διατυπώσεις του τύπου: ‘’Τι συνέβη και γίναμε νομοταγείς;’’
Θα θυμίσω ότι διατυπώθηκε η άποψη ότι έπρεπε ‘’να υπάρξουν επιστημονικές μελέτες, πολλές μελέτες, και όχι μία, ή ενημερωτικές ημερίδες’’ για να παρθεί μια απόφαση για το ύψος.
Μετά από τόσους μήνες και χωρίς να οργανωθεί από κανέναν, εκτός της Επιτροπής Πολιτών, καμία συζήτηση, καταβάλλεται προσπάθεια το ζήτημα να αναδειχθεί σε ζήτημα μιας, κάτω από την πίεση των εξελίξεων, απόφασης των πολιτών. Και δυστυχώς, συνακόλουθα έχω την αίσθηση ότι επιχειρείται να δημιουργηθεί σύγχυση γύρω από νομικά ζητήματα.
Η συζήτηση για το ύψος δεν είναι πολιτική. Είναι καθαρά νομική.
Θα μπορούσε όμως η συζήτηση να είναι πολιτική;
Σύμφωνα με το νόμο έχουμε το δικαίωμα να αποφασίσουμε:
για την μείωση του ύψους:
για την μείωση του συντελεστή δόμησης:
για την μείωση του ποσοστού κάλυψης:
Και αυτό ακριβώς μας προτρέπει η μελέτη της κας Γεωργούλα να κάνουμε.
Η συζήτηση για το ύψος ήταν πολιτική μέχρι του σημείου της αποκάλυψης του νομικού καθεστώτος.
Και σε αυτή τη συζήτηση κατατέθηκε η άποψη του Δημάρχου που ‘’εκφράζοντας το κοινό αίσθημα που υπήρχε στην Φιλιππιάδα’’ πρότεινε τα 12.0 μ. Τόσο κοντά στα 11.50 μ.!
Γιατί λοιπόν του απευθύνεται, με τόσο επιτρέψτε μου να πω προσβλητικό τρόπο το ερώτημα : ‘’Αυτό ήθελε; Αυτό θέλει;’’
Το βέβαιο είναι ότι αυτό πρότεινε.
Σε αυτό το κρίσιμο διάστημα, (δύο χρόνια κράτησε 2007-2009) όπου βιώναμε την απόκρυψη και την παραπληροφόρηση, οι δημότες της Φιλιππιάδας δεν ενημερώθηκαν, δεν κλήθηκαν να συζητήσουν, δεν κλήθηκαν να αποφασίσουν!
Πώς να πειστούν ότι το σημερινό, εσπευσμένο, κάλεσμα είναι ειλικρινές και ότι δεν εντάσσεται στα πλαίσια μια σχεδιαζόμενης πλην όμως μάταιης προσπάθειας ανατροπής των υφισταμένων διατάξεων;
Κατά συνέπεια η συζήτηση για το ύψος μπορεί να είναι πολιτική μόνο αν αποφασίσουμε να συζητήσουμε την περαιτέρω μείωσή του. Στο βαθμό που η συζήτηση δεν αφορά κάτι τέτοιο τότε είναι καθαρά νομική, και αποσκοπεί μόνο στο να πειστούν και οι πλέον δύσπιστοι για την ισχύ των προϋπαρχουσών διατάξεων. Γιατί αυτοί που έχουν την θεσμική ευθύνη να εφαρμόσουν το νόμο το έχουν πράξει ήδη: Και η Πολεοδομία, και ο Δήμος, και το Υπουργείο. Η νομική μορφή της απόφασης θα αλλάξει με την έκδοση του Π.Δ. Και για όσους ρωτούν τι χρειάζεται το Π.Δ. η απάντηση είναι απλή:
Για να μην ‘’ΞΕΧΑΣΕΙ’’ ποτέ κανείς το νομικό πλαίσιο το οποίο οφείλει να σεβαστεί!
Γιατί έχουμε πολύ κακό ιστορικό στο να ‘’ξεχνάμε’’ και να διαστρέφουμε τα πράγματα.
Κατά συνέπεια εκείνο που, πολιτικά και τεχνικά, έχουμε να συζητήσουμε είναι το μέγεθος της εκμετάλλευσης της γης που θα αποδεχτούμε. Δηλαδή για το συντελεστή δόμησης.
Και επίσης για το μέγεθος των ακάλυπτων χώρων που θα πρέπει να διασφαλιστούν στα οικοδομικά τετράγωνα. Δηλαδή για το ποσοστό κάλυψης.
Αντιθέτως η συζήτηση για το μέλλον και την ανάπτυξη είναι ούτως ή άλλως η πολιτική συζήτηση που πρέπει να κάνουμε.
Έχουμε καθυστερήσει πολύ στη συζήτηση αυτή.
Από τη πρώτη στιγμή είχα επισημάνει ότι ‘’η ανάπτυξη της πόλης και της χώρας μας μπορεί και πρέπει να οργανωθεί με άλλους τρόπους και στόχους. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα και αυτή είναι η συζήτηση που πρέπει να γίνει και θα γίνει.’’
Επομένως όποιος πραγματικά ενδιαφέρεται για την πόλη, εκεί πρέπει να στρέψει το ενδιαφέρον, εκεί πρέπει να καταθέσει την συμβολή του στον Δημόσιο Διάλογο.
Βεβαίως είναι αναφαίρετο δικαίωμα, ιδιαίτερα αυτών που έχουν επιστημονικό και επαγγελματικό ενδιαφέρον, να δημοσιοποιήσουν, έστω και αργά την νομική επιχειρηματολογία τους και βεβαίως να επιμείνουν στις απόψεις τους.
Λυπούμαι να πω ότι διαπιστώνω ότι αυτές οι απόψεις όπως δημοσιεύονται δεν είναι ειλικρινείς, όχι σε επίπεδο προθέσεων, αλλά σε επίπεδο τεκμηρίωσης.
Και αυτό γιατί παραλείποντας σημαντικά στοιχεία των παρουσιαζόμενων αποφάσεων στο επίπεδο του Συμβουλίου της Επικρατείας και του ΝΣΚ, επιχειρείται να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι η Φιλιππιάδα πρέπει να είναι Ζαγόρι προκειμένου να εφαρμοσθεί ο Νόμος, κάτι το οποίο είναι νομικά αστήρικτο, και έρχεται σε αντίθεση τόσο με το Σύνταγμα όσο και με το Νόμο.
Κατά συνέπεια, αν και το θεωρώ εκτροπή από την πορεία της Δημόσιας Συζήτησης, είναι υποχρεωτική μια εκτενής αναφορά σε νομικά, πολιτικά και τεχνικά ζητήματα, προκειμένου να διαλυθούν και οι τελευταίες αμφιβολίες περί του τι πράγματι ισχύει.
Ζητώ συγνώμη προκαταβολικά για την έκταση του κειμένου.
5. ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΒΑΣΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΟΠΑΔΩΝ ΤΩΝ ΨΗΛΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ;Η βασική τους άποψη συνίσταται στο εξής:
«Η υπ’ αριθμόν Τ.Υ. 3506/19.05.1973 απόφαση του Νομάρχη Πρέβεζας δεν υπάγεται στις εξαιρέσεις της παραγράφου 9 του Ν.1577/1985 και επομένως δεν ισχύει μετά το 1985 (σημ. σε ότι αφορά στο ύψος των οικοδομών)»
Για ποιο λόγο;
Στο κείμενο που είδε τελευταία το φώς της δημοσιότητας, δυστυχώς δεν αναφέρεται ρητά ο λόγος για τον οποίον διατυπώνεται η παραπάνω άποψη.
Περιλαμβάνεται όμως στην ΑΙΤΗΣΗ των ενδιαφερομένων, και υπονοείται συνειρμικά στο υπόψη κείμενο.
Ο λόγος είναι ότι η απόφαση του Νομάρχη δεν θεωρείται κατά την άποψή τους ειδική διάταξη, και επίσης ότι η Φιλιππιάδα δεν είναι ούτε αρχαιολογικός χώρος, ούτε παραθαλάσσια, ούτε τουριστική και επομένως δεν υπάρχει λόγος να προστατευθεί και να εξαιρεθεί των γενικών διατάξεων που αφορούν στο ύψος των κτηρίων του ΓΟΚ 1985.
Πρόκειται για μια άποψη εντελώς λανθασμένη σε νομικό επίπεδο. Και αυτό θα το αποδείξουμε στη συνέχεια του κειμένου.
Εκείνο που όμως θέλω να ξεκαθαρίσω από την αρχή είναι ότι όταν χειριζόμαστε νομικά κείμενα οφείλουμε να είμαστε σαφείς. Η χρήση της τακτικής της δημιουργίας συνειρμών, συνδυαζόμενη με την παράλειψη αναφορών στα ουσιώδη και κρίσιμα της κάθε υπόθεσης στερεί το επιστημονικό κύρος που οφείλει να έχει μια τέτοια προσπάθεια.
Για να δούμε λοιπόν!
6. ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΥΨΟΣ ΤΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΙΣΧΥΟΝΤΑ ΓΟΚ;Το ύψος των κτηρίων καθορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφο 7 του ΓΟΚ (όπως ισχύει):
«7. Το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος του κτιρίου ορίζεται σε συνάρτηση με τον επιτρεπόμενο συντελεστή δόμησης της περιοχής ως εξής:
για συντελεστή δόμησης έως 0,4 ύψος 10,00 μ.
για συντελεστή δόμησης έως 0,8 ύψος 13,00 μ.
για συντελεστή δόμησης έως 1,2 ύψος 16,00 μ.
για συντελεστή δόμησης έως 1,6 ύψος 18,00 μ.
για συντελεστή δόμησης έως 2,0 ύψος 21,00μ. για συντελεστή δόμησης έως 2,4 ύψος 24,00μ.
Για συντελεστή δόμησης ανώτερο του 2,4 το ύψος ορίζεται στο δεκαπλάσιο του επιτρεπόμενου συντελεστή δόμησης της περιοχής και πάντως δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 27,00 μ.»
7. ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Ο ΓΟΚ 1985 ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΫΠΑΡΧΟΥΣΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ;Η παράγραφος 8 του ίδιου άρθρου 9 καταργεί όλες τις προϋπάρχουσες διατάξεις που θεσπίζουν μέγιστα ύψη διαφορετικά από τα παραπάνω:
«8. Γενικές και ειδικές διατάξεις που θεσπίζουν μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος διαφορετικό από το προβλεπόμενο στην προηγούμενη παράγραφο καταργούνται, με την επιφύλαξη της παρ. 9. και της παραγράφου 4 του άρθρου 28.
Εφεξής, κατά την έγκριση, επέκταση ή αναθεώρηση σχεδίων πόλεων, είναι δυνατό να καθορίζονται ύψη κτιρίων μικρότερα από τα οριζόμενα στην προηγούμενη παράγραφο.»
8. ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΫΠΑΡΧΟΥΣΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ;Η παράγραφος 9 του ίδιου άρθρου 9 εξαιρεί της παραπάνω κατάργησης τις παρακάτω περιπτώσεις:
«9. Ειδικές διατάξεις, σχετικά με τα επιτρεπόμενα ύψη κτιρίων για
την προστασία αρχαιολογικών χώρων, παραδοσιακών οικισμών, ιστορικών τόπων, έργων τέχνης, μνημείων, διατηρητέων κτιρίων, αεροδρομίων ή παρόμοιων χρήσεων
ή
που καθορίζουν ύψος κτιρίων με απόλυτο υψόμετρο ή αριθμητικά
ή
με ειδικά προσδιοριζόμενα επίπεδα
ή
ύψος κτιρίων που η σεισμική επικινδυνότητα της περιοχής το επιβάλλει,
κατισχύουν των διατάξεων της παρ. 7.
Στις περιπτώσεις αυτές η αφετηρία μέτρησης του ύψους του κτιρίου καθορίζεται σύμφωνα με την παρ. 7.»
Προσέξτε αυτή την τελευταία παράγραφο. Όσο και να φαίνεται αθώα επανέρχεται συνεχώς στο προσκήνιο. Και φαίνεται ότι μπερδεύει τους υποστηρικτές της πολιτικής των ψηλών κτηρίων.
Η παρ. 4 του άρθρου 28 έχει ως εξής:
«4. Δεν θίγονται ειδικές διατάξεις για την προστασία αρχαιολογικών χώρων, οικισμών ή τμημάτων οικισμών, μεμονωμένων κτιρίων ή περιοχών, για τη διατήρηση της πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς ή την προστασία περιοχών χαρακτηρισμένων ως ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.»
9. ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΙΣΧΥΣ ΤΟΥ ΟΡΟΥ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ; ΠΟΙΑ Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΙΣ ΑΛΛΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΕΞΑΙΡΕΣΗΣ;Αρκεί να σημειώσουμε την χρήση του διαζευκτικού ή.
Χρήση η οποία αποσυνδέει την κάθε περίπτωση από την άλλη, τις καθιστά αυτόνομα ισοδύναμες και σε καμία περίπτωση συμπληρωματικές. Την άποψη αυτή (τουλάχιστον κατά την γραμματική της ερμηνεία) αποδέχονται και οι ενδιαφερόμενοι στην ΑΙΤΗΣΗ τους προς το ΥΠΕΧΩΔΕ (σημ. σελίδα 5)
Δεν υπάρχει για παράδειγμα καμία αμφιβολία ότι στην περίπτωση που σε κάποια περιοχή με σεισμική επικινδυνότητα είχαν, με προηγούμενες διατάξεις, καθορισθεί μέγιστα ύψη κτηρίων διαφορετικά από αυτά που καθορίζει η παράγραφος 7 του άρθρου 9 αυτά τα ύψη κτηρίων κατισχύουν των προβλέψεων του ΓΟΚ. Την ίδια ακριβώς ισχύ έχει ο όρος αριθμητικά με αποτέλεσμα σε περιοχές που τα ύψη έχουν καθορισθεί με προηγούμενες διατάξεις αριθμητικά να κατισχύουν αυτές οι διατάξεις έναντι των προβλέψεων της παρ. 7 του άρθρου 9 του ΓΟΚ.
10. ΠΟΙΑ ΗΤΑΝ Η ΠΡΟΘΕΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΘΕΤΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΨΗΦΙΣΗ ΤΟΥ ΓΟΚ 1985 ΣΕ ΟΤΙ ΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΥΨΟΣ ΤΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ;Ο Εισηγητής της πλειοψηφίας εισηγητή πλειοψηφίας κ Ι. Τσακλίδης, στην συνεδρίαση της Ολομέλειας της Βουλής ΛΑ΄/13.11.1985, σελ. 1367 και σε ότι αφορά στο τρόπο που ο ΓΟΚ 1985 αντιμετωπίζει το ύψος των οικοδομών αναφέρει:
«Θα ήθελα να πληροφορήσω το σώμα για να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις ότι ο καθορισμός των ανώτατων υψών που προβλέπει αυτό το σχέδιο νόμου αλλάζει τα ανώτατα ύψη που προέβλεπε ο προηγούμενος ΓΟΚ. Υπάρχουν περιοχές όπου με Προεδρικά Διατάγματα ορίζεται π.χ. ανώτατος αριθμός ορόφων, ανώτατο όριο κάλυψης ή ανώτατο ύψος. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν ισχύει ο ΓΟΚ αλλά τα Προεδρικά Διατάγματα που καθορίζουν ανώτατο ύψος κ.λπ. Μάλιστα όχι μόνο εξακολουθούν αυτά τα διατάγματα, αλλά και μελλοντικά ο μελετητής σε μια επέκταση σχεδίου, σε μια αδόμητη περιοχή, μπορεί να ξεφύγει από αυτά που ορίζει ο ΓΟΚ και το ύψος να είναι μικρότερο απ’ αυτό που ορίζει ο ΓΟΚ, όχι όμως μεγαλύτερο.»
Αυτό ήταν το πνεύμα του ΓΟΚ 1985. Να διατηρηθούν τα ύψη των κτηρίων που είχαν καθορισθεί από προϋπάρχουσες διατάξεις. Και όχι να προστατευθούν μόνο οι αρχαιολογικοί χώροι κ.λπ.
11. ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΠΩΣ ΔΙΑΓΡΑΦΗΚΕ Ο ΟΡΟΣ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΟΚ 1985; ΤΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ Η ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ;
Ο όρος αριθμητικά υπήρχε στην αρχική διατύπωση της παρ. 9 του άρθρου 9. Ακολούθως, με την απόφαση 9152/426/12.2.1986 του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ «Διόρθωση παραδρομών σε ορισμένες διατάξεις του Ν. 1577/85...» (Β΄ 41), διεγράφη η λέξη "αριθμητικά" από το άρθρο 9 παρ. 9 του νόμου, διότι, είχε τεθεί εκ παραδρομής.
Εξαιτίας ακριβώς αυτής της διαγραφής του όρου αριθμητικά δημιουργήθηκαν προβλήματα στις περιπτώσεις που τα μέγιστα ύψη κτηρίων είχαν καθορισθεί αριθμητικά. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα που αφορούν στο Δήμο Φιλοθέης και στα οποία θα αναφερθούμε αναλυτικά στην συνέχεια.
Στο σκεπτικό της απόφασης 4000/2003 του Συμβουλίου της Επικρατείας (αφορά σε αίτημα του Δήμου Φιλοθέης) σχολιάζεται το γεγονός της διαγραφής του όρου αριθμητικά πράγμα που οδήγησε τον Δήμο Φιλοθέης να επικαλεστεί άλλους λόγους (και όχι το γεγονός ότι το ύψος των κτηρίων στην περιοχή είχε καθορισθεί με παλαιότερες διατάξεις αριθμητικά):
«Αν και κατά την άποψη που υποστήριξαν οι δύο Πάρεδροι, το άρθ. 9 παρ. 9 του ν. 1577/85, ως ίσχυε αρχικά, εξαιρούσε της αυξήσεως των υψών και τις περιοχές όπου το ύψος οριζόταν "αριθμητικά", δηλαδή όλες τις περιοχές όπου ίσχυαν ειδικά Π.Δ/τα που όριζαν ανώτατο ύψος ή αριθμό ορόφων (βλ. εισηγητή πλειοψηφίας Ι. Τσακλίδη, συνεδρίαση Ολομ. Βουλής ΛΑ΄/13.11.1985, σελ. 1367). Η ρύθμιση αυτή ήταν σύμφωνη με το άρθ. 24 του Συντάγματος, κατά την έννοια του οποίου δεν επιτρέπεται η δια γενικής διατάξεως κατάργηση, συλλήβδην, των ειδικών όρων δομήσεως που είχαν θεσπισθεί για κάθε περιοχή, κατόπιν ειδικής μελέτης και εν όψει της ιδιαιτερότητας των συνθηκών εκάστης.
Ακολούθως, με την άνευ εξουσιοδοτήσεως απόφαση 9152/426/12.2.1986 του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ «Διόρθωση παραδρομών σε ορισμένες διατάξεις του ν. 1577/85...» (Β΄ 41), διεγράφη η λέξη "αριθμητικά" από το άρθρο 9 παρ. 9 του νόμου, διότι, δήθεν, είχε τεθεί εκ παραδρομής. Η απόφαση αυτή κυρώθηκε αναδρομικώς με το άρθρο 14 παρ. 1 περίπτ. δ΄ του ν. 1647/86 (Α΄ 41), χωρίς παντάπασι να προκύπτουν, από τις προπαρασκευαστικές εργασίες, οι λόγοι που δικαιολογούν την ανατροπή της προηγούμενης, σύμφωνης με το Σύνταγμα, ρυθμίσεως. Η νέα όμως ρύθμιση, ανεξαρτήτως του ότι δεν καταλαμβάνει περιοχές που υπάγονται σε ειδικό καθεστώς, όπως οι κηπουπόλεις (ΣΕ 395/99, 150/90 Ολομ.), αντίκειται στο άρθρ. 24 του Συντάγματος, διότι συνιστά επιδείνωση του οικιστικού περιβάλλοντος. Ειδικότερα, οι προ του ΓΟΚ 1985 ισχύοντες ειδικοί κατά περιοχή όροι δομήσεως (σ.δ., κάλυψη, ύψος, απόσταση Δ κλπ), υποχρεωτικώς εφαρμοζόμενοι σωρευτικά, περιόριζαν τον όγκο και την δυνάμενη να δομηθεί επιφάνεια των οικοδομών χωρίς να «εξαντλείται» απαραιτήτως ο τυχόν οριζόμενος σ.δ. Όμως, η κατ΄ άρθ. 9 παρ. 7-9 του ΓΟΚ 1985, ως ισχύει, απελευθέρωση του ύψους, που δεν μπορεί να εξετασθεί μεμονωμένως αλλά σε συνδυασμό με τις λοιπές ευχέρειες που παρέχει ο ΓΟΚ (αύξηση καλύψεως, ελεύθερη τοποθέτηση του κτιρίου στο οικόπεδο, υπερβολικό ποσοστό ημιϋπαίθριων χώρων κλπ.), ελαυνόμενες προεχόντως από μη πολεοδομικά κριτήρια, όπως η αποδοτικότερη δυνατή εκμετάλλευση της αστικής γης, ευνοεί την αύξηση του όγκου και του ύψους των οικοδομών δια της «εξαντλήσεως» του υφιστάμενου σ.δ., με αποτέλεσμα την αύξηση της συνολικά δομούμενης επιφάνειας στον οικισμό (και, άρα, του πραγματοποιούμενου σ.δ.), την μείωση του φωτισμού, του ηλιασμού και του αερισμού των οικοδομών και, λόγω του συμφυρμού χαμηλών και πολυώροφων κτιρίων, τοποθετημένων κατά το δοκούν στο οικόπεδο κλπ., την πρόκληση οικοδομικής και αισθητικής αναρχίας.»
Τα ίδια ακριβώς επαναλαμβάνονται στο σκεπτικό της απόφασης 151/2004 του Συμβουλίου της Επικρατείας (αφορά σε άλλο αίτημα του Δήμου Φιλοθέης).
Αν κατά την παράθεση των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας, δεν αξιολογήσουμε το ειδικό βάρος των παραπάνω διατυπώσεων και δεν ενημερώσουμε τους πολίτες για την ύπαρξή τους, θα πρέπει να αναμένουμε ότι το κύρος και η αξιοπιστία μας θα τρωθεί ανεπανόρθωτα.
Έπρεπε να περάσουν 14 χρόνια από το 1986 και να φτάσουμε στο 2000 για να επανέλθει ο όρος αριθμητικά προκειμένου να επιλυθούν τα προβλήματα που δημιούργησε η διαγραφή του. Η γνώμη των δύο παρέδρων (η συνεδρίαση έγινε το 2003 αν και αφορούσε υπόθεση του 1996) γίνεται υπό το φώς της πραγματικής επίπτωσης της παράλειψης του όρου αριθμητικά. Σας θυμίζουν κάτι;
Στα καθ’ ημάς κάποιοι έπρεπε πρώτα να χτίσουν τα τερατουργήματα των 24/21 μέτρων για να ομολογήσουν κατόπιν εορτής - και μέχρι στιγμής χωρίς επισήμως να το δημοσιοποιήσουν - ότι μετά το 2000 παραβίασαν όχι μόνο τον Νόμο αλλά και το Σύνταγμα. Παρόλα αυτά ορισμένοι επιμένουν να προσπαθούν να δημιουργήσουν σύγχυση. Εκτός αν πράγματι δεν κατανοούν τις σαφείς διατάξεις του νόμου. Εκτός αν δεν τους βολεύουν οι σαφείς διατάξεις του νόμου.
12. ΠΟΙΟ ΗΤΑΝ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΠΟΥ ΙΣΧΥΕ ΠΡΙΝ ΤΟ 1985; ΤΙ ΠΡΟΕΒΛΕΠΕ ΓΙΑ ΤΟ ΥΨΟΣ ΤΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ;Του Ν1577/1985 (ΓΟΚ) προηγήθηκε το ΝΔ 8/1973 (ΓΟΚ/73) το οποίο προέβλεπε:
«Άρθρον 35.
1. Το μέγιστον ύψος των κτιρίων αναλόγως καθοριζομένου αριθμητικώς συντελεστού δομήσεως των οικοπέδων καθορίζεται βάσει του ακολούθου πίνακος εφ` όσον δι` ειδικής διατάξεως δεν ορίζεται άλλως:
------------------------------------------------------------
Συντελεστής Μέγιστον ύψος
δομήσεως κτιρίων εις Μ.
------------------------------------------------------------
Μέχρι και 0,8 11
" " 1,2 14
" " 1,6 17
" " 2,0 20
" " 2,6 23
" " 3,2 26
2. Το επί της γραμμής δομήσεως επιτρεπόμενον μέγιστον ύψος των κτιρίων αναλόγως του πλάτους της οδού καθορίζεται βάσει του κατωτέρω πίνακος:
--------------------------------------------------------------
Πλάτος οδού Μέγιστον ύψος
είς Μ. κτιρίων κατά την
πρόσοψιν εις Μ.
--------------------------------------------------------------
- 8
7,50 11
10,00 14
12,50 17
15,00 20
17,50 23
20,00 26»
13. ΥΠΗΡΧΑΝ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΚΑΙ ΠΟΙΕΣ ΠΟΥ ΕΞΑΙΡΟΥΝΤΑΝ ΑΠΟ ΤΑ ΓΕΝΙΚΑ ΥΨΗ ΠΟΥ ΚΑΘΟΡΙΖΕ Ο ΓΟΚ 1973;«5. Αι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος άρθρου δεν έχουν εφαρμογήν:
α) Εις τας εξαιρουμένας περιοχάς κατά τας διατάξεις της παραγράφου του άρθρου 1 του Α.Ν. 395/1968 "περί του ύψους των οικοδομών και του συστήματος της ελευθέρας δομήσεως και εις καθοριζομένας βάσει των εις εκτέλεσιν της διατάξεως ταύτης ως και παρ.3 του άρθρ.3 του Ν.Δ/τος 194/69 "περί τροποποιήσεως πολεοδομικών τινών διατάξεων εκδοθέντων Δ/των".
β) Εις τας περιοχάς ένθα τα ύψη καθορίζονται βάσει ειδικών κανονιστικών διατάξεων.
γ) Εις τας περιοχάς αρχαιολογικών χώρων και πέριξ αυτών δι` ας απαιτείται έγκρισις της αρμοδίας αρχαιολογικής υπηρεσίας.
δ) Εις τας περιοχάς πέριξ αεροδρομίων και μέχρις αποστάσεως 5 χιλιομέτρων από των ακραίων σημείων αυτών δι` ας απαιτείται έγκρισις της αρμοδίας Πολιτικής ή Στρατιωτικής Υπηρεσίας.»
14. ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΓΟΚ 1973 ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΟΚ 1985 ΣΕ ΟΤΙ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΡΟΫΠΑΡΧΟΥΣΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΤΟ ΥΨΟΣ;Η αναλογία των δύο κειμένων (σημ. του Ν1577/1985 και του ΝΔ 8/1973) επισημαίνεται π.χ. στο σκεπτικό της απόφασης 1459/2005 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας όπου αναφέρεται:
«Στην επέκταση της προστασίας αυτής από βλάβη που θα μπορούσε να προκληθεί από τον καθορισμό του μέγιστου ύψους των κτιρίων κατά ενιαίο τρόπο στο σύνολο της χώρας απέβλεψαν και οι ρυθμίσεις του άρθρου 35 του επακολουθήσαντος ΓΟΚ 1973 (Ν.Δ. 8/1973, ΦΕΚ 124 Α΄).
Τέλος, ανάλογες προστατευτικές διατάξεις περιλαμβάνουν και οι ρυθμίσεις του άρθρου 9 του ισχύοντος ΓΟΚ 1985 (Ν. 1577/1985, ΦΕΚ 210 Α΄).»
15. Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΑΡΧΗ ΤΟΥ 1973 ΗΤΑΝ ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΓΟΚ 1973;Αν η απόφαση του Νομάρχη του 1973 δεν περιλαμβανόταν στην παραπάνω παράγραφο 5β, αν δηλ. δεν θεωρούνταν Ειδική κανονιστική διάταξη θα έπρεπε από το 1973 να έχουμε ύψη κτηρίων 23 μέτρων στην Φιλιππιάδα.
Κάναμε λάθος τότε ή κάνουμε λάθος τώρα;
16. ΟΙ ΠΡΟΫΠΑΡΧΟΥΣΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΠΟΥ ΚΑΘΟΡΙΖΟΥΝ ΥΨΟΣ ΚΤΗΡΙΩΝ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΕΙΝΑΙ ΓΕΝΙΚΕΣ ή ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΓΟΚ 1985;Εκτός της αναλογίας που υπάρχει μεταξύ των δύο νόμων η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας χαρακτηρίζει μια διάταξη γενική σε αντιδιαστολή του όρου ειδική όταν η συγκεκριμένη διάταξη ισχύει σε οποιαδήποτε περιοχή.
Οι προϋπάρχουσες διατάξεις που καθορίζουν το ύψος των κτηρίων ‘‘αριθμητικά’’ δεν ισχύουν σε οποιαδήποτε περιοχή μάλιστα προβλέπουν διαφορετικά ύψη ανά περιοχή και ως εκ τούτου μια τέτοια διάταξη που ισχύει σε ορισμένη περιοχή δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί γενική διάταξη όπως η αντίστοιχη που καθορίζει την αφετηρία μέτρησης των υψών η οποία ισχύει γενικά αφού αναφέρεται σε οποιαδήποτε περιοχή.
Σύμφωνα με την νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας ‘’δεν επιτρέπεται από το Σύνταγμα η δια γενικής διατάξεως κατάργηση, συλλήβδην, των ειδικών όρων δομήσεως που είχαν θεσπισθεί για κάθε περιοχή’’
Η επαναφορά και μόνο του όρου ‘’ή αριθμητικά’’ στις διατάξεις του ΓΟΚ 1985 είναι απολύτως συμβατή με το Σύνταγμα (η διαγραφή της ελέγχεται ως αντισυνταγματική) καθιστά αυτομάτως τις προγενέστερες διατάξεις ειδικές, έχει αυτόνομη και αυτοδύναμη νομική ισχύ και δεν απαιτεί κανένα συνδυασμό με άλλες περιπτώσεις που προβλέπονται στην παρ. 9 του άρθρου 9.
Γιατί;
Αν είμαστε ελεύθεροι σήμερα να καθορίσουμε το ύψος των κτηρίων π.χ. στα 15.80. Θα μπορούσαμε αύριο να το αυξήσουμε στα 24.0 μέτρα; Η απάντηση είναι - και συμφωνούν όλοι σε αυτό - όχι, ούτε πόντο. Γιατί αυτό; Για τον απλούστατο λόγο ότι έτσι θα παραβιάζαμε το Σύνταγμα που προστατεύει το διαμορφωμένο σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις οικιστικό περιβάλλον, αλλά και το νόμο. Το Π.Δ. που θα εκδίδονταν θα ήταν ειδική διάταξη. Δεν θα ήταν αναγκαίο να χαρακτηρισθεί η Φιλιππιάδα ‘’κηπούπολη’’ ή ‘’ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους’’ περιοχή. Θα ήταν ειδική διάταξη γιατί θα καθόριζε το ύψος ‘’αριθμητικά’’ στην Φιλιππιάδα και όχι γενική γιατί αφορά μόνο στην Φιλιππιάδα και δεν έχει ισχύ σε οποιαδήποτε άλλη περιοχή. Το γεγονός ότι ο αριθμητικός καθορισμός του ύψους των κτηρίων έχει ήδη συμβεί στο παρελθόν με την απόφαση Νομάρχη 1973 δεν μας επιτρέπει να καθορίσουμε ψηλότερο ύψος για την πόλη. Τα τετελεσμένα που έχουν διαπραχθεί σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να μπουν σε καθεστώς προστασίας όπως ζητούν ορισμένοι. Η πόλη πρέπει να προστατευθεί από την μανία τους.
Όλες μα όλες οι προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας είχαν ένα και μόνο στόχο. Να διευρύνουν την προστασία που παρέχει η παρ. 9 του άρθρου 9 του ΓΟΚ 1985, στο ήδη διαμορφωμένο οικιστικό περιβάλλον (εξ’ ού και ό όρος ειδικές διατάξεις), ‘’από την βλάβη που θα μπορούσε να προκληθεί από τον καθορισμό του μέγιστου ύψους των κτιρίων κατά ενιαίο τρόπο στο σύνολο της χώρας’’ (γενική διάταξη). Αυτά προβλέπει η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Δεν υπάρχει καμία περίπτωση πόλης, κοινότητας, ιδιώτη, που να έχει προσφύγει για να εφαρμοσθούν οι γενικές διατάξεις του ΓΟΚ 1985, δηλ. τα ψηλά κτήρια.
Η τάση είναι να μειωθούν οι μέγιστοι συντελεστές δόμησης, τα μέγιστα ύψη, και τα μέγιστα ποσοστά κάλυψης που προβλέπει ο ΓΟΚ 1985 ακριβώς μέσω ειδικών διατάξεων και Π.Δ.
Μόνη περίπτωση, που θα μείνει στην ιστορία, η Φιλιππιάδα η πόλη όπου ‘’συσσωρεύτηκαν όλες οι δυσλειτουργίες της παραγωγής του δομημένου περιβάλλοντος στη σύγχρονη Ελληνική πραγματικότητα’’.
Και αυτό μόνο στην περίπτωση που κάποιοι οι οποίοι ετσιθελικά θέλουν να ορίζουν τις εξελίξεις στην Φιλιππιάδα, προβούν στο απονενοημένο να προσφύγουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Υπάρχει καμία αμφιβολία για την απάντηση που θα λάβουν;
Έχουν εκτεθεί ανεπανόρθωτα εδώ θα εκτεθούν και στο Πανελλήνιο – αν και αυτό έχει συμβεί ήδη.
17. ΠΟΙΕΣ ΟΙ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕ Η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ; ΠΟΙΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΑΦΟΡΟΥΣΑΝ; ΤΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΠΑΡΘΗΚΑΝ ΑΝΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ;Μετά την προσθήκη του όρου ‘‘αριθμητικά’’ δεν υπάρχουν αποφάσεις για την ερμηνεία της παρ. 9 του άρθρου 9 του ΓΟΚ/85. Λέτε να είναι τυχαίο; Πιστεύω πως όχι για το απλούστατο λόγο ότι ΟΛΕΣ οι υποθέσεις με τις οποίες ασχολήθηκε η Δικαιοσύνη αφορούσαν περιπτώσεις πριν το 2000 (πριν δηλ. την προσθήκη του όρου αριθμητικά). Υποθέσεις για τις οποίες το ύψος των κτηρίων είχε μεν καθορισθεί αριθμητικά από προϋπάρχουσες διατάξεις , οι ενδιαφερόμενοι όμως δεν μπορούσαν να το επικαλεσθούν ακριβώς γιατί η λέξη είχε διαγραφεί άνευ εξουσιοδοτήσεως ως δήθεν εκ παραδρομής τεθείσα.
18. ΤΙ ΕΓΙΝΕ ΣΤΗΝ ΦΙΛΟΘΕΗ; ΠΩΣ ΞΕΠΕΡΑΣΤΗΚΕ Ο ΣΚΟΠΕΛΟΣ ΤΗΣ ΔΙΑΓΡΑΦΗΣ ΤΟΥ ΟΡΟΥ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ;Δύο υποθέσεις αφορούν στον Δήμο Φιλοθέης Αττικής. Σχετικές αποφάσεις: υπ. αριθμ. 283/2001 γνωμοδότηση του ΝΣΚ, υπ. αριθμ. 4000/2003 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, υπ. αριθμ. 151/2004 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, υπ. αριθμ. 1456/2005 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, υπ. αριθμ. 1459/2005 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Την επικαλούνται στην ΑΙΤΗΣΗ τους οι ενδιαφερόμενοι. Η υπόθεση σε γενικές γραμμές έχει ως εξής:
Ο Δήμος Φιλοθέης επιδιώκει να ακυρωθούν δύο συγκεκριμένες οικοδομικές άδειες της Πολεοδομίας Αγίας Παρασκευής και παραπονείται για την εφαρμογή ως προς τα ύψη των οικοδομών της παρ. 7 του άρθρου 9 του ΓΟΚ αντί της παρ. 9 του ίδιου άρθρου. Οι αιτήσεις υποβάλλονται την 8 και 9 Δεκεμβρίου 1996. Ο όρος ‘‘αριθμητικά’’ δεν υπάρχει. Πως λοιπόν να ενταχθούν στην περίπτωση της παραγράφου 9 και να αποφύγουν την εφαρμογή της παρ. 7; Επικαλούνται ότι η Φιλοθέη είναι κηπούπολη προστατευόμενη από το άρθρο 1 παρ. 6 του Α.Ν. 395/68 και από το 20/29.7.68 Β.Δ. Αυτή η πρόβλεψη όμως επίσης δεν υπάρχει στον ΓΟΚ 1985 ενώ υπήρχε στον ΓΟΚ 1973. Και τις δύο περιπτώσεις στο σκεπτικό της απόφασης αναφέρεται η θέση των παρέδρων του εδώ σχολίου 11 περί αντισυνταγματικότητας της διαγραφής του όρου ‘‘αριθμητικά’’ πράγμα που αν δεν είχε γίνει δεν θα υπήρχε λόγος συζήτησης. Και στην δύο περιπτώσεις το θέμα παραπέμπεται στην Ολομέλεια λόγω της σπουδαιότητας του θέματος αν και έχει απορριφθεί. Και στις δύο περιπτώσεις λαμβάνεται τελικά υπόψη ότι οι διατάξεις περί του ύψους των κτηρίων στην περιοχή της Φιλοθέης είχαν διατηρηθεί σε ισχύ και υπό το κράτος του ΓΟΚ 1973 που επίσης (σημ. όπως και ο ΓΟΚ 1985) εξαρτούσαν το μέγιστο ύψος των κτηρίων από το συντελεστή δόμησης της περιοχής. Λαμβάνεται δηλ. υπόψη ότι ο ΓΟΚ 1973 περιλαμβάνει «εις τας εξαιρουμένας περιοχάς κατά τας διατάξεις της παραγράφου του άρθρου 1 του Α.Ν. 395/1968» σύμφωνα με τις οποίες η Φιλοθέη έχει χαρακτηρισθεί κηπούπολη και ως εκ τούτου προστατεύεται. Και στις δύο περιπτώσεις θεωρείται ότι στις εξαιρέσεις του ΓΟΚ 1985 νοούνται και εκείνες που έχουν τεθεί για να διαφυλαχθεί η πολεοδομική ιδιαιτερότητα μιας περιοχής (κηπούπολη). Προσέξτε την λέξη και στην προηγούμενη παράγραφο. Ουσιαστικά προσθέτει τις περιπτώσεις που προστατεύονταν από το άρθρο 1 παρ. 6 του Α.Ν. 395/68 και από το 20/29.7.68 Β.Δ στην πρώτη περίπτωση εξαίρεσης από την κατάργηση προϋπαρχουσών διατάξεων της παρ. 9 του άρθρου 9 του ΓΟΚ 1985 όπως ακριβώς προβλέπονταν στον προηγούμενο ΓΟΚ 1973. Η λέξη και όπως πάντα είναι σημαντική σε νομικά κείμενα.
Όχι μόνο δεν συσχετίζεται η περίπτωση - διαγραμμένη άλλωστε από το ισχύοντα ΓΟΚ 1985 εκείνη την χρονική περίοδο – του καθορισμού του ύψους ‘’αριθμητικά’’ με την περίπτωση των προστατευόμενων από το άρθρο 1 παρ. 6 του Α.Ν. 395/68 και από το 20/29.7.68 Β.Δ αλλά αντιθέτως η διαγραφή του όρου ‘’αριθμητικά’’ από την παρ. 9 του άρθρου 9 ελέγχεται ως αντισυνταγματική από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Δεν θα υπήρχε θέμα συζήτησης αν ο όρος ‘’αριθμητικά’’ δεν είχε διαγραφεί.
19. ΤΙ ΕΓΙΝΕ ΣΤΗΝ ΠΕΝΤΕΛΗ; ΠΟΤΕ ΜΙΑ ΔΙΑΤΑΞΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΓΕΝΙΚΗ; ΑΦΟΡΑ Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΟΡΟ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ;
Μια υπόθεση (σχετ. απόφαση 2097/1991 του Συμβουλίου της Επικρατείας) αφορά στην από 20/11/1990 αίτηση πολιτών κατά του Υπ. ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. με επιδίωξη την ακύρωση άδειας οικοδομής της Πολεοδομίας Αγ. Παρασκευής στην οποία κατά τον έλεγχο βρέθηκαν υπέρβαση του σ.δ., υπέρβαση του ύψους και άλλες παραβάσεις. Το όλο θέμα σχετίζεται και με την αφετηρία μέτρησης του ύψους των κτηρίων. Στο δια ταύτα ακυρώνεται η άδεια γιατί δεν τεκμηριώνεται επαρκώς ότι η μορφή του κτηρίου εναρμονίζεται από κάθε άποψη προς το χαρακτηρισθέν ως ιδιαιτέρους κάλλους Πεντελικό τοπίο επικαλούμενη τις προβλέψεις της παρ. 4 του άρθρου 28 του ΓΟΚ 1985. Ιδιαιτέρως αναφέρεται ότι ειδικές νοούνται οι διατάξεις εκείνες οι οποίες έχουν θεσπισθεί ειδικώς για τέτοιες περιοχές (αναφέρεται στις περιοχές του πρώτου διαζευκτικού ή) και όχι γενικές διατάξεις, όπως οι διατάξεις περί αφετηρίας μετρήσεως των υψών, οι οποίες ισχύουν σε οποιαδήποτε περιοχή. Από πουθενά δεν προκύπτει ότι η τελευταία αυτή αναφορά περί της ισχύος γενικών διατάξεων, αφορά στον όρο ‘‘αριθμητικά’’ - ο οποίος στην υπό κρίση υπόθεση δεν υφίσταται καν καθώς έχει διαγραφεί από τον εκείνη την εποχή ισχύοντα ΓΟΚ 1985. Αντιθέτως τίθεται ως προϋπόθεση προκειμένου να χαρακτηρισθεί μια διάταξη ως γενική η απαίτηση να ισχύει σε οποιαδήποτε περιοχή. Όπως έχουμε ήδη σημειώσει ο καθορισμός του ύψους των κτηρίων ‘‘αριθμητικά’’ δεν ισχύει σε οποιαδήποτε περιοχή και ως εκ τούτου μια τέτοια διάταξη που ισχύει σε ορισμένες περιοχές δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί γενική διάταξη όπως η αντίστοιχη που καθορίζει την αφετηρία μέτρησης των υψών η οποία ισχύει γενικά αφού αναφέρεται σε οποιαδήποτε περιοχή. Μάλιστα αυτή η κρίση περί της γενικότητας των διατάξεων που καθορίζουν την αφετηρία μετρήσεων των υψών, έχει ιστορικό αντικρουόμενων αποφάσεων του Συμβουλίου Επικρατείας όπως θα δούμε στην συνέχεια.
20. ΤΙ ΣΧΕΣΗ ΕΧΕΙ Η ΣΚΕΠΗ ΕΝΟΣ ΚΤΗΡΙΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΟΡΟ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ;Μία υπόθεση (σχετ. απόφαση 3497/1198 του Συμβουλίου της Επικρατείας) αφορά στην από 5 Δεκεμβρίου 1997 αίτηση κατοίκου Αττικής κατά του Δήμου και άλλων κατοίκων με επιδίωξη την ακύρωση πράξης της Ε.Π.Α.Ε. Περιφέρειας Αττικής και άδειας οικοδομής της Υπηρεσίας Πολεοδομίας του Δήμου. Συγκεκριμένα ζητείται η στέγη του κυκλικού τμήματος (πύργου) της οικοδομής να μην χαρακτηρισθεί στέγη αλλά τμήμα της οικοδομής και επομένως το ύψος της να αθροιστεί στο συνολικό ύψος του κτηρίου που ήταν μεγαλύτερο από τις εκεί κείμενες διατάξεις. Η απόφαση απορρίπτει τον ισχυρισμό ότι δεν πρόκειται περί στέγης για το λόγο ότι ο πύργος ήταν κεκλιμένος και ως εκ τούτου χαρακτηρίστηκε στέγη. Επειδή όμως η στέγη προβλεπόταν ψηλότερη από τα εκεί ισχύοντα δύο (2) μέτρα (σημ. συγκεκριμένα θα είχε ύψος 3.10 μ. – ‘’λαιμάργησαν’’ από ότι φαίνεται) ακυρώνεται τόσο η πράξη της Ε.Π.Α.Ε. όσο και η άδεια σε ότι αφορά στην στέγη και επιβάλλεται στο Δήμο και στους κατοίκους ‘’συμμέτρως’’ χρηματικό πρόστιμο. Τι σχέση έχουν τώρα όλα αυτά με το θέμα του ‘‘αριθμητικά’’; Απολύτως καμία. Γιατί το αναφέρει η ΑΙΤΗΣΗ; Αμφιβάλλω αν το ξέρουν και οι ίδιοι. Πάντως φαίνεται το συγκεκριμένο θέμα να έχει αποσυρθεί από την επιχειρηματολογία των υποστηρικτών της πολιτικής των ψηλών κτηρίων.
21. ΤΙ ΣΥΝΕΒΕΙ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗ; ΤΙ ΘΑ ΕΙΧΕ ΣΥΜΒΕΙ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗ ΑΝ ΥΠΗΡΧΕ Ο ΟΡΟΣ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ;Μια υπόθεση (σχετ. απόφαση 1777/1993 του Συμβουλίου της Επικρατείας) αφορά στην από 17 Ιουνίου 1991 αίτηση κατοίκων Αττικής κατά του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και κατοίκου Αττικής με επιδίωξη την ακύρωση οικοδομικής άδειας του Πολεοδομικού Γραφείου Αργυρουπόλεως και κάθε άλλης συναφούς πράξεως της διοικήσεως. Το επιχείρημα που επικαλούνται οι κάτοικοι είναι ότι δεν εφαρμόσθηκε μια σχετική απόφαση του Νομάρχη που απαγόρευε την κατασκευή κτηρίων με PILOTIS και όριζε μικρότερο ύψος κτηρίων από αυτό της οικοδομικής αδείας. Η αίτηση απορρίπτεται για το λόγο ότι η απόφαση του Νομάρχη κρίνεται ως μη νόμιμη, «λόγω μη τηρήσεως ουσιώδους για την έκδοσή της τύπου της διαδικασίας » (σημ. δεν υπήρξε γνωμοδότηση του ΕΟΤ προκειμένου να χαρακτηρισθεί η περιοχή ως τουριστικής σημασίας) σε ότι αφορά στη απαγόρευση κατασκευής PILOTIS και για το λόγο ότι δημοσιεύτηκε αργότερα από την ημερομηνία έκδοσης της άδειας της οικοδομής. Σε ότι αφορά στο ύψος του κτηρίου το Συμβούλιο Επικρατείας δέχεται το ύψος που καθορίζεται με βάση τον σ.δ. και τις προβλέψεις της παρ. 7 του άρθρου 9 (σημ. το οποίο είναι μεγαλύτερο του προβλεπόμενου ύψους της αδείας) καθώς σύμφωνα με τον ισχύοντα ΓΟΚ 1985 καταργούνται οι προγενέστερες διατάξεις που καθόριζαν χαμηλότερα ύψη κτηρίων εκτός αυτών που περιλαμβάνονται στη παρ. 9 του άρθρου 9. Είναι ακριβώς η παρ. από την οποία διαγράφηκε ο όρος ‘‘αριθμητικά’’. Ο οποίος αν δεν είχε διαγραφεί – για να επανέλθει 15 χρόνια αργότερα - δεν θα υπήρχε αντικείμενο συζήτησης. Το Συμβούλιο της Επικρατείας δεν δέχεται την ένταξη της συγκεκριμένης περίπτωσης στις διατάξεις της παρ. 9 του άρθρου 9 του ΓΟΚ του 1985 ακόμη και αν η περιοχή είναι τουριστική (Βουλιαγμένη).
Αν όμως δεν είχε διαγραφεί το ‘’αριθμητικά’’;
22. ΣΕ ΤΙ ΑΦΟΡΑ Η ΓΝΩΜ. 571/91 ΤΟΥ ΝΣΚ; ΤΙ ΣΧΕΣΗ ΕΧΕΙ ΜΕ ΤΟΝ ΟΡΟ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ;Το ερώτημα που τέθηκε εν συντομία είναι το εξής:
Αν το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος μιας περιοχής καθορίζεται όχι από τις γενικές διατάξεις του ΓΟΚ 1985 αλλά από τις ειδικές διατάξεις που είναι προγενέστερες αυτού και που έχουν θεσπισθεί για την προστασία αρχαιολογικών χώρων, ιστορικών τόπων … ή παρόμοιων θέσεων, πως καθορίζεται η αφετηρία μέτρησης των υψών; Από τις γενικές διατάξεις του ΓΟΚ 1985 ή από τις ειδικές προγενέστερες διατάξεις που καθορίζουν το μέγιστο ύψος και οι οποίες υπερισχύουν;
Θυμίζουμε ότι σε αυτή την περίοδο ο όρος ‘’αριθμητικά’’ έχει διαγραφεί από τον ΓΟΚ 1985,
και επομένως η υπόθεση είναι άσχετη με τον όρο ‘’αριθμητικά’’; Που βρίσκεται λοιπόν το ενδιαφέρον;
Το ενδιαφέρον βρίσκεται στα αποσιωπητικά τα οποία χρησιμοποιούνται και τα οποία αντικαθιστούν την ουσία του εξεταζόμενου ερωτήματος (απολύτως άσχετου με τον όρο ‘’αριθμητικά’’). Η πλήρης παράγραφος έχει ως εξής:
«Από την γραμματική διατύπωση και το σκοπό της ερμηνευόμενης διατάξεως της παρ. 9 του Άρθ-9 του ΓΟΚ/85 σε συνδυασμό και με τις άλλες διατάξεις που αναφέρθηκαν παραπάνω προκύπτει κατά την Ολομέλεια του ΝΑ. Κράτους, ότι, στις περιπτώσεις που κατ’ εφαρμογή της ερμηνευόμενης αυτής διατάξεως καθορίζεται από προγενέστερες ειδικές διατάξεις, και για την αφετηρία μετρήσεως του ύψους αυτού θα πρέπει να εφαρμόζονται οι προγενέστερες διατάξεις και όχι η σχετική διάταξη της παρ. 7 του Αρθ-9 του ΓΟΚ/85, και για τον εξής λόγο:»
Σε απλά Ελληνικά:
Αν ισχύουν οι προγενέστερες διατάξεις για το ύψος του κτηρίου ισχύουν και για την αφετηρία μέτρησής του.
Λογικό; Λογικό μεν άσχετο δε!
Για την νομική πληρότητα του θέματος επισημαίνουμε ότι η σχετική εγκύκλιος ίσχυσε κατά το διάστημα από 11-10-91 και καταργήθηκε την 26-1-96 οπότε και αντικαταστάθηκε με την 10/96 η οποία αποφασίζει το ακριβώς αντίθετο!
«Ως αφετηρία μέτρησης του ύψους του κτηρίου λαμβάνεται η προβλεπόμενη από την παρ. 7 του Αρθ-9 του ΓΟΚ/85 και στις περιπτώσεις που για τον καθορισμό του ύψους έχουν εφαρμογή οι ειδικές διατάξεις που προβλέπονται από την παρ. 9 του ίδιου άρθρου»
Σε απλά Ελληνικά.
Το μεν μέγιστο ύψος από τις ειδικές (προγενέστερες) διατάξεις η δε αφετηρία μέτρησής του από τις γενικές διατάξεις του ΓΟΚ/85.
Λογικό; Λογικό μεν άσχετο δε!
Σαφέστατη όμως η διάκριση των εννοιών ειδικών και γενικών διατάξεων! Καμία η σχέση με τον όρο ‘’αριθμητικά’’.
23. ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΟΥΣΙΑ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΦΕΤΗΡΙΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΤΩΝ ΥΨΩΝ; ΓΙΑΤΙ ΑΝΑΤΡΑΠΗΚΕ Η ΑΡΧΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ 1991 ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΘΗΚΕ ΜΕ ΑΥΤΗ ΤΟΥ 1996;Ο ΓΟΚ 85 ορίζει γενικές διατάξεις. Μεταξύ αυτών των διατάξεων υπάρχουν και αυτές που καθορίζουν το ύψος των κτηρίων σε συνάρτηση με τον σ.δ. Για αυτές τις γενικές διατάξεις που καθορίζουν το ύψος των κτηρίων προβλέπονται εξαιρέσεις. Είναι αυτές που προβλέπονται στην παρ. 9 του άρθρου 9 του ΓΟΚ/85. Δεν προβλέπονται εξαιρέσεις για την αφετηρία μέτρησης των υψών. Αυτή καθορίζεται με γενικό τρόπο από τον ΓΟΚ/85. Επομένως οι ειδικές διατάξεις που προέβλεπαν διαφορετική αφετηρία μέτρησης των υψών δεν κατισχύουν κατ’ αυτό το μέρος των γενικών διατάξεων του ΓΟΚ 85.
Το θέμα αυτό απασχόλησε επανειλημμένα τα δικαστήρια, υπήρξαν μέχρι και ανατροπές αποφάσεων, μέχρι την στιγμή που το 2000 προστέθηκε η τελευταία πρόταση στη παρ. 9 του άρθρου 9, και το θέμα έληξε. Θυμίζουμε την τελευταία πρόταση:
«Στις περιπτώσεις αυτές η αφετηρία μέτρησης του ύψους του κτιρίου καθορίζεται σύμφωνα με την παρ. 7.»
Ο νοών νοείτω. Καμία παρανόηση δεν είναι επιτρεπτή.
24. ΤΙ ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ 6271/1996 ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ; ΤΙ ΣΧΕΣΗ ΕΧΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΙΔΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ;Πρόκειται για την εκδίκαση αίτησης ενός κατοίκου Ζακύνθου εναντίον του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και ενός άλλου κατοίκου Ζακύνθου με αντικείμενο (πάλι) την αφετηρία μέτρησης των υψών στη οικοδομή του δεύτερου. Η όλη υπόθεση σχετίζεται με τις διαφορετικές αποφάσεις στις οποίες κατέληξε το Συμβούλιο της Επικρατείας σε σχέση με αυτό το θέμα το οποίο αναλύσαμε στις προηγούμενες παραγράφους.
Αρχικά η Υπηρεσία Πολεοδομίας της Νομαρχίας Ζακύνθου διακόπτει τις εργασίες κατασκευής της Οικοδομής αποδεχόμενη το ορθό της καταγγελίας του πρώτου κατοίκου.
Ο δεύτερος κάτοικος προσέφυγε στον Υπουργό ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και δικαιώνεται.
Ο πρώτος επανέρχεται και ζητά την ακύρωση της απόφασης του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας δέχεται ως ορθή την απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.
Τι ακριβώς συνέβη;
Η Πολεοδομία Ζακύνθου δέχεται ότι στην περιοχή του κτηρίου δεν ισχύουν οι γενικές διατάξεις περί ύψους κτηρίου του ΓΟΚ/85 αλλά οι ειδικές διατάξεις ενός Β.Δ. του 1969 με το οποίο καθιερώθηκε ειδικό καθεστώς υψών για λόγους εδαφολογικούς και αισθητικούς.
Ποια όμως είναι η αφετηρία μέτρησης του ισχύοντος ύψους;
Η Πολεοδομία θεωρεί ότι ισχύουν οι γενικές διατάξεις του ΓΟΚ/85 σε ότι αφορά στην αφετηρία μέτρησης των υψών.
Ο Υπουργός ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. όμως σημειώνει ότι κατά το χρόνο έκδοσης της αδείας ίσχυε η μετέπειτα καταργηθείσα εγκύκλιος που στηριζόταν στην 571/1991 απόφαση του ΝΣΚ, σύμφωνα με την οποία αν ισχύουν οι προγενέστερες διατάξεις για το ύψος του κτηρίου ισχύουν και για την αφετηρία μέτρησής του. Θυμίζουμε ότι η παραπάνω απόφαση του ΝΣΚ ανατράπηκε σε μεταγενέστερο χρόνο από την 2421/1993 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Το Συμβούλιο δέχεται ως ορθή την απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και απορρίπτει την κατ’ αυτού αίτηση του πρώτου κατοίκου.
Για την αφετηρία μέτρησης των υψών υπήρξε η διαφωνία. Ζήτημα για το οποίο υπήρξαν αντικρουόμενες απόψεις μέχρι να λυθεί και αυτό με την τροποποίηση του ΓΟΚ/85 του έτος 2000.
Ξαναθυμίζω ότι ό όρος ‘’αριθμητικά’’ είχε διαγραφεί από την παρ. 9 του άρθρου 9 του ΓΟΚ/85.
Όμως η διατύπωση έχει το δικό της ενδιαφέρον:
Αναφέρεται συγκεκριμένα στο σκεπτικό της απόφασης:
«Ειδικές διατάξεις, σχετικά με τα επιτρεπόμενα ύψη κτιρίων για
την προστασία αρχαιολογικών χώρων, παραδοσιακών οικισμών, ιστορικών τόπων, έργων τέχνης, μνημείων, διατηρητέων κτιρίων, αεροδρομίων ή παρόμοιων χρήσεων
ή
που καθορίζουν ύψος κτιρίων με απόλυτο υψόμετρο (ή αριθμητικά δεν ισχύει έχει διαγραφεί)
ή
με ειδικά προσδιοριζόμενα επίπεδα
ή
ύψος κτιρίων που η σεισμική επικινδυνότητα της περιοχής το επιβάλλει,
κατισχύουν των διατάξεων του παρόντος.
Κατά την έννοια των παραπάνω διατάξεων, ως ειδικές νοούνται οι διατάξεις εκείνες οι οποίες ρυθμίζουν τον τρόπο δόμησης στις καθοριζόμενες περιοχές ιδιαίτερης προστασίας και όχι γενικές διατάξεις, όπως είναι οι διατάξεις περί αφετηρίας μετρήσεων των υψών οι οποίες ισχύουν σε οποιαδήποτε περιοχή»
Ποιος καθορίζει τις περιοχές που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας;
Η παρ. 9 του άρθρου 9 του ΓΟΚ/85 η οποία επαναλαμβάνεται στο σκεπτικό της απόφασης.
Ποιες είναι οι καθοριζόμενες περιοχές;
Αυτές και μόνο αυτές που περιλαμβάνονται μια προς μία στην ίδια παράγραφο.
Ένα παράδειγμα:
Οι περιοχές στις οποίες το ύψος των κτηρίων έχει καθορισθεί με απόλυτο υψόμετρο.
Δηλ.:
Αν σε μια περιοχή το ύψος έχει καθορισθεί με απόλυτο υψόμετρο, αυτή η περιοχή ανήκει στις καθοριζόμενες από τον νόμο περιοχές που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας, και επομένως οι διατάξεις που ρυθμίζουν τον τρόπο δόμησης με αυτό τον τρόπο είναι ειδικές.
Απλό και ξεκάθαρο. Χωρίς καμία δυνατότητα παρερμηνείας.
Τι έγινε με την τροποποίηση του 2000;
Στις καθοριζόμενες από το νόμο περιοχές που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας προστέθηκαν και αυτές στις οποίες το ύψος των κτηρίων καθοριζόταν ‘’αριθμητικά’’. Επομένως οι διατάξεις που καθορίζουν τους όρους δόμησης με αυτό τον τρόπο δηλ. με ύψους κτηρίων καθοριζόμενο ‘’αριθμητικά’’ είναι ειδικές διατάξεις.
Αυτά προβλέπει η νομολογία και καμία παρερμηνεία δεν χωρά επί αυτού.
Γιατί δυσκολεύονται οι υποστηρικτές της πολιτικής των ψηλών κτηρίων να το κατανοήσουν;
Ίσως γιατί έτσι θησαυρίζουν η ίδιοι, σε βάρος των οικοπεδούχων που τόσα χρόνια εκμεταλλεύονται μέσω (και όχι μόνο) του ιδιαιτέρως χαμηλού (από ότι μαθαίνω) ποσοστού αντιπαροχής!
Γιατί δεν μπορώ να πιστέψω ότι μπερδεύονται με τα νομικά.
25. ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Η ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ 283/2001 ΤΟΥ ΝΟΜΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ;Η Γνωμοδότηση αυτή αφορά στην περίπτωση των προστατευόμενων από το άρθρο 1 παρ. 6 του Α.Ν. 395/68 περιοχών (όπως η παραπάνω περίπτωση της κηπούπολης της Φιλοθέης).
Η απόφαση καταλήγει:
«Οι περιοχές της χώρας που με διάταγμα εκτελεστικό του ΑΝ 395/68 εξαιρέθηκαν, για λόγους προστασίας του τοπίου, της δυνατότητας αύξησης του ύψους των οικοδομών, εξακολουθούν, κατ αρχήν να υπάγονται, υπό την ισχύ και του ΓΟΚ 73 και του ΓΟΚ 85, στο αυτό ειδικό προστατευτικό καθεστώς, όσον αφορά το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος, που καθορίστηκε με το σχετικό διάταγμα.»
26. ΧΡΗΖΟΥΝ ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΕΩΝ ΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ;
Οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, όπως με λεπτομέρεια παρουσιάστηκαν παραπάνω, είναι απολύτως σαφείς και δεν χρήζουν καμιάς διευκρίνησης.
Διευκρίνιση απαιτείται μόνο για τον επιδιωκόμενο σκοπό και τη μέθοδο παρουσίασης αυτών των αποφάσεων από τους υποστηρικτές της πολιτικής των ψηλών κτηρίων.
27. Η ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΟΡΟΥ ‘’ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ’’ ΕΠΕΤΕΙΝΕ ή ΕΠΕΛΥΣΕ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ;
Όπως αποδείχθηκε παραπάνω, προβλήματα δημιούργησε η διαγραφή του όρου ‘’αριθμητικά’’ από τις προβλέψεις της παρ. 9 του άρθρου 9 του ΓΟΚ 1985.
Ο ανάλογος όρος υπήρχε στον ΓΟΚ 1973 κατά την περίοδο εφαρμογής του οποίου δεν δημιουργήθηκε κανένα πρόβλημα σε ότι αφορά στην ισχύ προϋπαρχουσών διατάξεων που καθόριζαν το ύψος αριθμητικά.
Μετά την επαναφορά του όρου ‘’αριθμητικά’’ δεν έχει δημοσιευτεί καμία απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που να απαίτησε την ερμηνεία εφαρμογής του.
Ενώ αντιθέτως υπήρξε περίπτωση επίκλησης αυτής της διάταξης προκειμένου να προστατευθεί η αντίστοιχη περιοχή από την εφαρμογή των γενικών διατάξεων περί ύψους του ΓΟΚ/85. Είναι η περίπτωση που αναλύεται στην συνέχεια.
28. ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ 7041/2005 ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΥΠΕΧΩΔΕ;Η άποψη αυτή αφορά σε υπόθεση του Οικοδομικού Συνεταιρισμού Δικαστικών Υπαλλήλων Ελλάδος για μια ιδιοκτησία του συνεταιρισμού στον Σχινιά Μαραθώνα Αττικής.
Το πλήρες κείμενο της άποψης της Διεύθυνσης Νομοθετικού Έργου του ΥΠΕΧΩΔΕ που παραλήφθηκε έχει ως εξής:
«Η άποψη της Δ/σής μας είναι η εξής: Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ. 7 του Ν 2831/2000 (ΓΟΚ 2000) με το οποίο τροποποιήθηκε το άρθρο 9 παρ. 9 του ν. 1577/1985 (ΓΟΚ 1985) ‘’ειδικές διατάξεις … που καθορίζουν ύψος κτηρίων με απόλυτο υψόμετρο ή αριθμητικά κατισχύουν των διατάξεων της παρ. 7 του παρόντος νόμου»
Απλά, καθαρά και ξάστερα. Όπως προβλέπει ο νόμος.
Γιατί παραλήφθηκε αυτή η παράγραφος από την νομική τεκμηρίωση των υποστηρικτών της πολιτικής των ψηλών κτηρίων;
Ίσως γιατί δεν αξιολογήθηκε ως σημαντική.
Ίσως πάλι για να δοθεί, πιθανόν εσκεμμένα, η εντύπωση ότι δεν έχει σχέση με την Φιλιππιάδα.
Η οποία ούτε παραθαλάσσια είναι, ούτε τουριστική, ούτε συνορεύει με Εθνικό Πάρκο, ούτε είναι κοντά σε αρχαιολογικού χώρους.
Τι ρόλο έπαιξε η ύπαρξη αυτών των χαρακτηριστικών της περιοχής προκειμένου να εξαιρεθεί η περιοχή από τις γενικές διατάξεις του ΓΟΚ 1985 και να ισχύσουν οι προϋπάρχουσες διατάξεις;
Καμία.
Θα μπορούσαν να παίξουν ρόλο;
Όχι. Γιατί;
Ρίξτε ξανά μια ματιά στην απόφαση 1777/1993 του Συμβουλίου της Επικρατείας που αφορούσε στην Βουλιαγμένη. Δεν αποδέχεται την ένταξη της περιοχής στις εξαιρέσεις της παρ. 9 του άρθρου 9 με μόνο το λόγο ότι είναι τουριστική περιοχή.
Οι προβλέψεις της παρ. 9 του άρθρου 9 είναι σαφείς:
«Ειδικές διατάξεις, σχετικά με τα επιτρεπόμενα ύψη κτιρίων για
την προστασία αρχαιολογικών χώρων, παραδοσιακών οικισμών, ιστορικών τόπων, έργων τέχνης, μνημείων, διατηρητέων κτιρίων, αεροδρομίων ή παρόμοιων χρήσεων
ή
που καθορίζουν ύψος κτιρίων με απόλυτο υψόμετρο ή αριθμητικά
…
κατισχύουν των διατάξεων της παρ. 7.»
Δεν περιλαμβάνονται ούτε παραθαλάσσιες, ούτε τουριστικές, ούτε γειτνιάζουσες με Εθνικά Πάρκα περιοχές, ούτε όσες είναι ‘’κοντά’’ σε αρχαιολογικούς χώρους.
Ποιο είναι το καθοριστικό στοιχείο;
Το γεγονός ότι υπάρχει ειδική διάταξη που καθορίζει το ύψος αριθμητικά.
Ποια είναι αυτή η ειδική διάταξη;
Μια απόφαση του Νομάρχη του 1968! Παλαιότερη και από την δική μας του 1973!
Ακριβώς ότι συμβαίνει και στην Φιλιππιάδα!
Η υπόθεση της οποίας δεν έχει καμία σχέση με αυτή του Σχινιά σύμφωνα με την νομική τεκμηρίωση των υποστηρικτών της πολιτικής των ψηλών κτηρίων! Γιατί; Γιατί έτσι βολεύει;
Πότε κρίθηκε αυτή η υπόθεση;
Το 2005.
Πότε υποβλήθηκε η αίτηση από τον συνεταιρισμό;
Το 2004.
Πότε επανήλθε ο όρος ‘’αριθμητικά’’;
Το 2000.
Τι θα είχε συμβεί αν η υπόθεση κρινόταν νωρίτερα;
Τι θα είχε συμβεί αν δεν είχε επανέλθει ο όρος ‘’αριθμητικά’’;
Υπήρξε καμία προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας εναντίον αυτής της απόφασης;
Από όσο γνωρίζω όχι.
Θα υπάρξει;
Μόνο σαν κίνηση απελπισίας, από μέρους των ενδιαφερομένων να προστατέψουν τα προσωπικά τους συμφέροντα και όχι το συμφέρον της πόλης, μπορώ να το φανταστώ!
29. ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΠΛΗ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΤΟΥ ΥΠΕΧΩΔΕ;H 7041/2005 δεν συγκροτείται από προσωπικές απόψεις υπαλλήλων οι οποίοι τις σιγοψιθυρίζουν στους διαδρόμους του Υπουργείου. Πρόκειται για την άποψη της Διεύθυνσης Νομοθετικού Έργου του ΥΠΕΧΩΔΕ. Άποψη που ακολουθείται σε κάθε περίπτωση από το ΥΠΕΧΩΔΕ.
Αντιθέτως εμφανίζεται να υπάρχει μια διαφορετική άποψη κάποιων υπαλλήλων φάντασμα μια υπηρεσίας φάντασμα.
Το σχέδιο Π.Δ. βρίσκεται ήδη στα χέρια του Υφ. ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. κ. Σ. Καλογιάννη. Επομένως και προς το παρόν ας διατυπωθούν κάποια ερωτήματα:
Οι υπάλληλοι αυτοί και η διεύθυνση φάντασμα συμμετέχουν κατά τον νόμο στην επεξεργασία του Π.Δ. που αφορά στον Δήμο Φιλιππιάδας;
Αν όχι ποια η αξία της όποιας άποψής τους;
Αν ναι η άποψή τους εκφράστηκε κατά την διαδικασία επεξεργασίας του Π.Δ.;
Αν όχι ποια η αξία της όποιας άποψής τους;
Αν ναι λήφθηκε υπόψη από το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.;
Αν όχι ποια η αξία της όποιας άποψής τους;
Αν ναι ποιο είναι το ύψος που προτείνεται στο Π.Δ.; Τα 11.50, τα 12.80, τα 15.80 ή τα 24.0;
30. ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ Η ΑΠΟΨΗ ΤΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΕΙΝΑΙ ΟΡΘΗ ή ΟΧΙ;Η άποψη των υπαλλήλων φάντασμα συνοψίζεται, στον ισχυρισμό (όπως παρουσιάζεται πλην όμως δεν επιβεβαιώνεται):
«Αν ίσχυε ο όρος αριθμητικά το σύνολο σχεδόν των εγκεκριμένων σχεδίων θα εξαιρούνταν από τον ΓΟΚ 1985»
Που οδηγεί αυτός ο ισχυρισμός:
Ότι η Φιλιππιάδα δεν εξαιρείται των γενικών διατάξεων του ΓΟΚ 1985 και επομένως το ύψος των κτηρίων είναι τα 24.0 μέτρα.
Μόνος υπέρμαχος αυτής της θέσης απέμεινε ο κ. Χρ. Αναγνώστου τουλάχιστον όπως ο ίδιος μου την έχει εκμυστηρευτεί. Συνεχίζει να εμμένει ετσιθελικά και εγωιστικά στην λανθασμένη άποψή του.
Για τους υπόλοιπους που καμώνονται ότι ενδιαφέρονται για την ανάπτυξη της πόλης το ερώτημα:
Θα έλεγαν ποτέ στους κατοίκους αυτής της πόλης ότι «τα ψηλά κτήρια αποδείχθηκαν πολύ ψηλά για την πόλη»; Ή θα συνέχιζαν το ‘’θεάρεστο’’ έργο τους να προσεγγίσουν τους ουρανούς δημιουργώντας μια νέα Βαβέλ; Πόσο ειλικρινείς είναι όταν ισχυρίζονται ότι τα 15.80 (χωρίς PILOTIS) είναι τα κατάλληλο ύψος για την πόλη; Πως προκύπτει αυτό το ύψος; Από κάποια μελέτη ή με βάση το (ιδιαιτέρως χαμηλό) ποσοστό αντιπαροχής;
Σύμφωνα με νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας ορθή είναι η ακριβώς αντίθετη άποψη:
«Στην επέκταση της προστασίας αυτής από βλάβη που θα μπορούσε να προκληθεί από τον καθορισμό του μέγιστου ύψους των κτιρίων κατά ενιαίο τρόπο στο σύνολο της χώρας απέβλεψαν και οι ρυθμίσεις του άρθρου 35 του επακολουθήσαντος ΓΟΚ 1973 (Ν.Δ. 8/1973, ΦΕΚ 124 Α΄).
«Η ρύθμιση αυτή (σημ. η αρχική διατύπωση του ΓΟΚ 1985 που περιείχε τον όρο αριθμητικά) ήταν σύμφωνη με το άρθ. 24 του Συντάγματος, κατά την έννοια του οποίου δεν επιτρέπεται η δια γενικής διατάξεως κατάργηση, συλλήβδην, των ειδικών όρων δομήσεως που είχαν θεσπισθεί για κάθε περιοχή.»
Αφού έτσι έχουν τα πράγματα γιατί αναφέρονται στην άποψη φάντασμα;
Για τους γνωρίζοντες τα πράγματα γιατί αυτό ήταν το τελευταίο τους αποκούμπι. Μόνο που δεν τους ‘’βγήκε’’. Και ίσως γιατί έτσι πιστεύουν πως μπορούν να επιτείνουν την σύγχυση.
31. ΕΙΝΑΙ ΑΣΑΦΗΣ Η ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΤΕΕ/ΤΗ;Μόνο ασάφεια δεν χαρακτηρίζει την θέση του ΤΕΕ/ΤΗ. Τελευταία αγωνιώδης πλην αποτυχημένη προσπάθεια δημιουργίας σύγχυσης.
ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ.Ποια είναι τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τα παραπάνω:
1. Η ‘’διαγραφή’’ του όρου αριθμητικά το 1996 από τον ΓΟΚ 1985 ελέγχεται έως και αντισυνταγματική από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
2. Η επαναφορά του όρου αριθμητικά το 2000 υλοποιεί την Συνταγματική απαίτηση σύμφωνα με την οποία δεν επιτρέπεται η δια γενικής διατάξεως κατάργηση, συλλήβδην, των ειδικών όρων δομήσεως που είχαν θεσπισθεί για κάθε περιοχή.
3. Ο νόμος (παρ. 9 του άρθρου 9 του ΓΟΚ 1985) καθορίζει ποιες είναι οι περιοχές που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας. Κανένας άλλος. Σε αυτές τις περιοχές δεν περιλαμβάνονται ούτε παραθαλάσσιες, ούτε τουριστικές, ούτε οτιδήποτε άλλο θα μπορούσε να φαντασθεί κανείς.
4. Από το 2000 και μετά ο νόμος προσέθεσε στις περιοχές που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας και αυτές στις οποίες με παλαιότερες διατάξεις το ύψος των κτηρίων καθοριζόταν αριθμητικά.
5. Η νομολογία ξεκαθαρίζει ότι οι διατάξεις που ρυθμίζουν τον τρόπο δόμησης στις περιοχές που ο ΓΟΚ/85 καθορίζει ότι χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας, θεωρούνται ειδικές διατάξεις.
6. Οι διατάξεις που ρυθμίζουν το ύψος των κτηρίων αριθμητικά είναι επομένως ειδικές διατάξεις γιατί αναφέρονται σε περιοχή που σύμφωνα με το νόμο χρήζει ειδικής προστασίας.
7. Μετά από μακροχρόνια δικαστική διαμάχη κρίθηκε οριστικά ότι διατάξεις που ισχύουν σε οποιαδήποτε περιοχή όπως αυτές που καθορίζουν την αφετηρία μέτρησης των υψών δεν θεωρούνται ειδικές αλλά γενικές διατάξεις. Έτσι σταμάτησε και ο καυγάς των Ζακυνθινών.
Αυτή είναι η νομολογία.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ.Στην τελευταία μου παρέμβαση είχα επισημάνει ότι απαιτείται:
«Η ειλικρινής αναγνώριση ότι ο δρόμος που ακολουθήσαμε τα τελευταία χρόνια ήταν εσφαλμένος και αδιέξοδος.
Η συμφωνία για μια άλλη ανάπτυξη, διαφορετική από αυτή που ''βιώνουμε''.
Η πίστη και η δέσμευση στην δυνατότητά μας να υλοποιήσουμε αυτό το όραμα.
Η συμπόρευση όλων των δυνάμεων που διαθέτουμε, όχι μόνο των Φιλιππιαδιωτών της πόλης και της Αθήνας αλλά και των όμορων Δήμων.
Η δυνατότητά μας να πείσουμε ότι όχι μόνο είναι απαραίτητο και εφικτό αλλά ότι αποτελεί την μόνη εναλλακτική λύση σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον.
Σημαντική προσπάθεια που πρέπει να γίνει από πολλούς και για πολύ χρόνο.»
Η επιτροπή πολιτών ήδη κινείται με παρεμβάσεις της και με τις μικρές της δυνάμεις σε αυτή την κατεύθυνση.
Το θεσμικό πλαίσιο για να υλοποιηθούν τα παραπάνω υπάρχει.
Πρέπει να το κινητοποιήσουμε.
Είμαι βέβαιος ότι οι φορείς της πόλης θα συμφωνήσουν με αυτό. Μένει να το πράξουν.
Οι φίλοι και συνάδελφοι μηχανικοί οφείλουν να ξεπεράσουν οποιεσδήποτε αγκυλώσεις και να συνταχθούν σε αυτή την προσπάθεια.
Τα σύμβολά μας:
Τους Πελαργούς. Σύμβολο του ονείρου μας για μια ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΠΟΛΗ.
Τον Σκεπτόμενο Άνθρωπο. Σύμβολο του πρώτου βήματος για μια άλλη πορεία.
Να προασπίσουμε, να τιμήσουμε και να αφήσουμε παρακαταθήκη στου επόμενους που από τώρα μας ρωτούν:
ΘΑ ΚΑΝΕΤΕ ΚΑΤΙ;
Βησσαρίων Γιωρσπύρος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου